SPECIAL PATHOLOGICAL ANATOMY II

Teaching her lesson «ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΙΙ» consists of lectures, tutorials and laboratory exercises. Attendance at tutorials and exercises is mandatory.

The elections develop the material described above.

The κλινικά φροντιστήρια (in 4 groups of students, 1 teacher per group) summarize and deepen the material. In each tutorial, students become familiar with the basic elements per unit and learn to combine histopathology with clinical imaging and clinicopathological-anatomical diagnosis.

The laboratory exercises (in 4 groups of students, 1 teacher per group of 25-27 students) constitute the practical exercise of the students, are a necessary supplement to the lectures and aim to familiarize them with the use of techniques, the operation of instruments and the conduct of tests frequently used in PATHOLOGY ANATOMY, as well as helping to understand concepts that are not easily understood theoretically (learning based on practical experience).

Information and Communication Technologies are used to prepare lecture materials and provide online information and learning aids to students.

Specifically:

• Common software (eg powerpoint) is used to prepare lecture material and display slides and videos.
• Analytical material & additional bibliography, tutorial material (clinical cases for processing), theory and protocols of laboratory exercises, handover slides after each lesson as well as videos and scientific articles related to the teaching material are made online and online available to students through e-class.
• Information about the course, the lecturers and their research interests and the PATHOLOGY ANATOMY Laboratory in general is available online on the website of the Department of Medicine
• Announcements, information, etc. are available online and through e-class. Communication is done via e-mail at pathology.department@uth.gr

Evaluation methods.

A. In the laboratory exercises: Written Exams with short answer and problem solving questions.

Students' participation in the exercises is mandatory.

At the end of the semester, students are examined in writing on the content of the Workshops. On Laboratory exams material to be examined is the theory, the methodology and the methods of processing results included in the Laboratory Exercises Guide or developed by the lecturers during the laboratories. Only those who successfully participated in the laboratory exercises have the right to participate in the Laboratory exams. Passing the laboratory exams is a necessary condition for participation in the course exams.

B. In the tutorials:  Public Presentation, Oral Examination

In each tutorial, students delve into the theoretical background of the laboratory exercises that will follow. The material of the tutorials is examined in writing together with the laboratory exams.

C. In theory – lecture material: Written Exams with questions multiple choice and True/False questions, judgment or short development questions, oral examination of students with special needs. The course exams are written, lasting 2 hours, and consist of multiple choice questions, True/False questions, short development questions, oral examination of students with special needs. Examinable material is the material of lectures and tutorials as described above. Only those students who have passed the Laboratory exams have the right to participate in the course exams.

Final grade

The final grade of the course is calculated by 100% from the grade of the written exams of the course.

The course material aims to understand the basic elements and the pathogenetic mechanisms of the respective diseases, combined with epidemiological data and clinical correlations. Particular emphasis is placed on the study of the classic histopathological but also the newer molecular-cytogenetic characters of tumors with prognostic and predictive significance.

Το μάθημα αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία ο φοιτητής θα στηριχθεί για να υποστηρίξει τις γνώσεις που παρέχονται στα μαθήματα μεγαλύτερων εξαμήνων και συγκεκριμένα στα μαθήματα: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΙΙ, ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ-ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ.

Upon successful completion of the course, the student will be able to:

• He has an understanding of the basic morphological changes that occur in the tissues and organic systems of the human body.
• Αναγνωρίζει, μέσω ειδικών ιστολογικών τεχνικών, τις διαφορές μεταξύ των φυσιολογικών ιστικών δομών και των αλλοιώσεων που αφορούν σε φλεγμονώδεις παθήσεις, προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις και νεοπλάσματα
• Makes use of the terms correctly and combines them with basic knowledge of other subjects
• Correctly approach and analyze histopathological and molecular biomarkers of neoplasms that have prognostic and predictive significance
• Collaborate with fellow students to create papers and basic research to present at student conferences.

General Skills

• Search, analysis and synthesis of data and information, using the necessary technologies
• Adaptation to new situations
• Decision making
• Autonomous work
• Teamwork
• Exercise criticism and self-criticism
• Promotion of free, creative and inductive thinking

A. Theoretical clinical skills
I. By theory chapter
1. Παθήσεις λεμφικού Ι (λεμφαδενοπάθειες)
2. Παθήσεις λεμφικού ΙΙ (λεμφώματα)
3. Παθήσεις αιμοποιητικού συστήματος
4. Παθήσεις αναπνευστικού συστήματος Ι (φλεγμονές, καλοήθεις παθήσεις)
5. Παθήσεις αναπνευστικού συστήματος ΙΙ (κακοήθη νεοπλάσματα)
6. Παθήσεις ενδοκρινών αδένων Ι
7. Παθήσεις ενδοκρινών αδένων ΙΙ
8. Παθήσεις δέρματος Ι (φλεγμονές, καλοήθεις παθήσεις)
9. Παθήσεις δέρματος ΙΙ (φλεγμονές, κακοήθη νοσήματα)
10. Παθήσεις ΚΝΣ Ι
11. Παθήσεις ΚΝΣ ΙΙ
12. Παθήσεις μυοσκελετικού συστήματος Ι
13. Παθήσεις μυοσκελετικού συστήματος ΙΙ

II. In compulsory clinical tutorials – problem-based learning
Presentation, analysis, discussion and treatment of real clinical cases
patients with the aforementioned pathological conditions.

B. Practical and clinical skills
In the mandatory workshops – learning based on practical experience
Acquisition of general and specific practical skills by the medical students during the preparation
of laboratory exercises:
1. General skills
• Microscopic observation of clinical cases in the laboratory
• operation of an optical microscope
• effective team work
• safe work in a laboratory environment
• receiving and following instructions
• perception of laboratory errors and identification of their sources
2. Special skills
– Using an optical microscope
– familiarity with magnifying lenses
– microscopic observation of laboratory slides and familiarization with digitized histological slides

C. Knowledge – Lecture material

1-2-3. NOΣΗΜΑΤΑ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΛΕΜΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
• Γενικά για την αιμοποίηση στο μυελό των οστών. Ανασκόπηση γνώσεων ιστολογίας και παθοφυσιολογίας ανοσολογικού συστήματος.
• Ανάλυση τεχνικής ανοσοιστοχημείας και εμπέδωση της χρησιμότητας της στην μελέτη νοσημάτων του αιμοποιητικού και λεμφικού συστήματος.
• Η έννοια της κλωνικότητας.
• Ανάλυση τεχνικών in situ υβριδισμού και μοριακών τεχνικών για την μελέτη κλωνικότητος και την αναζήτηση ειδικών κυτταρογενετικών αλλοιώσεων-παθογενετικών μηχανισμών για τα λεμφώματα.
• Αναιμίες. Αιτιολογία, κλινική εικόνα και διαφορική διάγνωση σιδηροπενικής μεγαλοβλαστικής και απλαστικής αναιμίας.
• Δρεπανοκυτταρική αναιμία. Παθογένεση, κλινική εικόνα.
• Β-Θαλασσαιμία. Μοριακή παθογένεια, μορφολογία, κλινική πορεία.
• Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα. Ταξινόμηση, μορφολογία στην οστεομυελική βιοψία, διαφορική διάγνωση. Συσχέτιση με κλινική εικόνα και κυτταρογενετική.
• Μυελουπερπλαστικά σύνδρομα: Ιδιοπαθής θρομβοκυτταραιμία. Ιδιοπαθής πολυκυτταραιμία, ιδιοπαθής μυελοίνωση. Ταξινόμηση, συσχέτιση με τα νεότερα μοριακά-κυτταρογενετικά δεδομένα, κλινική εικόνα και εξέλιξη.
• Χρόνια Μυελογενής λευχαιμία. Παθογένεια, κλινικά χαρακτηριστικά, μορφολογία.
• Οξεία μυελογενής λευχαιμία. Ταξινόμηση, μορφολογία, κλινική εικόνα, κλινικοεργαστηριακές συσχετίσεις.
• Οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία/λεμφοβλαστικό λέμφωμα. Κλινική εικόνα, μορφολογία, ανοσοιστοχημικά ευρήματα.
• Χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία/λέμφωμα απόμικρά κύτταρα. Κλινική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα.
• Πλασματοκυτταρικό μυέλωμα. Μορφολογία, απεικονιστικά ευρήματα, κλινική εικόνα.
• Μονοκλωνική γαμμαπάθεια, μακροσφαιριναιμία Waldenstrom, πρωτογενής αμυλοείδωση. Ιστολογική εικόνα-κλινικές συσχετίσεις.
• Ιστιοκυττάρωση Langerhans. Κλινική ταξινόμηση, μικροσκοπική εικόνα.
Οξεία και χρόνια αντιδραστική λεμφαδενίτιδα. Μικροσκοπική εικόνα.
• Νόσος εξ ονύχων γαλής. Αιτιολογία, Μικροσκοπική εικόνα.
• Λοιμώδης μονοπυρήνωση. Αιτιοπαθογένεια-επιδημιολογία, κλινική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα.
• Γενικά για την ταξινόμηση των μη Hodgkin λεμφωμάτων.
• Ειδικές κυτταρογενετικές αλλοιώσεις/χρωμοσωμικές αντιμεταθέσεις διαγνωστικές για συγκεκριμένους τύπους λεμφωμάτων.
• Ειδικοί λομογόνοι παράγοντες που συσχετίζονται με τη λεμφωματογένεση.
• Μη Hodgkin λεμφώματα από Β κύτταρα:
• Διάχυτο μεγαλοκυτταρικό Β λέμφωμα, Κλινική εικόνα, αιτιοπαθογένεια, μικροσκοπική εικόνα.
• Λεμφοζιδιακό λέμφωμα, Κλινική εικόνα, αιτιοπαθογένεια, μικροσκοπική εικόνα.
• Λέμφωμα Burkitt, Κλινική εικόνα, αιτιοπαθογένεια, μικροσκοπική εικόνα.
• Λέμφωμα του μανδύα, Κλινική εικόνα, αιτιοπαθογένεια, μικροσκοπική εικόνα.
• Λέμφωμα MALT. Κλινική εικόνα, αιτιοπαθογένεια, μικροσκοπική εικόνα.
• Μη Hodgkin λεμφώματα απο Τ κύτταρα:
• Αναπλαστικό λέμφωμα, Κλινική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα, αιτιοπαθογένεια.
• Σπογγοειδής “μυκητίαση”, Κλινική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα, αιτιοπαθογένεια

4-5. Παθήσεις πνεύμονος
• Σύντομη ανασκόπηση ανατομίας και ιστολογίας. Τελική πνευμονική μονάδα και πνευμονικό λόβιο.
• Κατηγορίες ατελεκτασίας ανάλογα με το μηχανισμό.
• Παθολογοανατομικές αλλοιώσεις οξέος πνευμονικού οιδήματος καρδιακής αιτιολογίας και διαφορές από πνευμονικό οίδημα λόγω διάχυτης βλάβης των κυψελιδικών τοιχωμάτων.
• Κλινικοεργαστηριακός ορισμός περιοριστικής και αποφρακτικής νόσου του πνεύμονος.
• Μακροσκοπική και Ιστολογική εικόνα εμφυσήματος. Παθογενετικοί μηχανισμοί εμφυσήματος. Η έννοια του κεντρολοβιδιακού, του πανλοβιδιακού και του εστιακού εμφυσήματος.
• Παθογένεση βρογχικού άσθματος. Συσχέτιση με την μικροσκοπική εικόνα και τη θεραπευτική αντιμετώπιση.
• Αιτιολογία, μικροσκοπική εικόνα της βρογχεκτασίας και συσχέτιση των ιστολογικών ευρημάτων με τις κλινικές εκδηλώσεις.
• Ορισμός βρογχοπνευμονίας και λοβώδους πνευμονίας. Μηχανισμοί άμυνας του πνεύμονος και ιστολογική εικόνα οξείας πνευμονίας. Μικρόβια που προκαλούν πνευμονία. Επιπλοκές πνευμονίας.
• Πρωτογενείς άτυπες πνευμονίες. Αιτιολογία και κλινική εικόνα.
• Πώς σχηματίζεται το πνευμονικό απόστημα. Μορφολογία και κλινική πορεία.
• Φυματίωση. Πρωτοπαθές σύμπλεγμα Gohn, δευτερογενής φυματίωση, κεγχροειδής φυματίωση. Κλινική εικόνα, αιτιολογία, μικροσκοπική εικόνα. Η σημασία των ιστοχημικών χρώσεων και άλλων τεχνικών (μοριακών κλπ) για την ανίχνευση των μυκοβακτηριδίων.
• Καταστάσεις που συσχετίζονται με ARDS. Ιστολογική εικόνα και κλινική πορεία.
• Χρόνια διάμεση πνευμονική νόσος.
• Ιδιοπαθής Πνευμονική Ίνωση. Παθογενετικοί μηχανισμοί και κλινική εικόνα.
• Σαρκοείδωση. Παθογένεση, ακτινολογική και κλινική εικόνα. Ιστολογικά ευρήματα.
• Πνεύμονας με αλλοιώσεις δίκην ΄΄μελισσοκυρήθρας΄΄. Μακροσκοπική και μικροσκοπική εικόνα.
• Πνευμονίτιδα απο υπερευαισθησία. Αίτια και συχέτιση της ιστοπαθολογίας με τη παθογένεση.
• Αμιάντωση και πυριτίαση. Ιστολογική εικόνα-κλινική πορεία.
• Καρκίνος του πνεύμονος. Επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, ταξινόμηση, κλινική εικόνα.
• Ιστολογικοί τύποι καρκίνου του πνεύμονος. Ιστολογική εικόνα και παθογένεση. Προγνωστικοί ιστολογικοί και μοριακοί προγνωστικοί παράγοντες.
• Νευροενδοκρινικά καρκινώματα και καρκινοειδή. Ιστολογικοί, ανοσοιστοχημικοί και κλινικοί χαρακτήρες.
• Μεσοθηλίωμα. Ιστολογική εικόνα και κλινικές συσχετίσεις. Διαφορική διάγνωση από μεσοθηλιακή υπερπλασία και από αδενοκαρκίνωμα.

• ΒΛΑΒΕΣ ΤΗΣ ΑΝΩ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΟΔΟΥ
• Λοιμώξεις .Αιτιολογία και επιδημιολογικά χαρακτηριστικά.
• Καρκίνωμα του ρινοφάρυγγα. Ιστολογική εικόνα, παθογένεση/ ΕΒV, πρόγνωση.
• Καλοήθη και κακοήθη νεοπλάσματα του λάρυγγα. Η έννοια της δυσπλασίας και του in situ καρκινώματος.

6-7. Σύστημα Ενδοκρινών αδένων: παθήσεις θυρεοειδούς, επινεφριδίων, υποφύσεως, ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος
Παθήσεις θυρεοειδούς αδένος: γενική θεώρηση, υπερπλασία, νεοπλάσματα, φλεγμονές.
• Βασικά στοιχεία μορφολογίας φυσιολογικού θερεοειδούς.
• «Οζώδης» βρογχοκήλη»: συχνότης, κλινική παρουσίαση, μορφολογία (μάκρο- και μικροσκοπική).
• Νόσος Grave’s: κλινική εικόνα, παθογένεια, μορφολογία.
• Θυρεοειδίτις Hashimoto: κλινική εμφάνιση, παθογένεια, μορφολογία, επιπλοκές.
• Υποξεία θυρεοειδίτις: μορφολογία.
• ν. Riedel: μορφολογία, συσχετίσεις.
• Θυλακιώδες αδένωμα: κλινική εμφάνιση, μορφολογία, η σημασία της μορφολογικής μελέτης της κάψας.
• Θυλακιώδες καρκίνωμα με ελάχιστη διήθηση: διαφοροδιάγνωση από θυλακιώδες αδένωμα, πρόγνωση.
• Θυλακιώδες καρκίνωμα με εκτεταμένη διήθηση: μορφολογία, πρόγνωση.
• Θηλώδες καρκίνωμα: επιδημιολογία, πρόγνωση, μορφολογία, κυτταρολογικά στοιχεία, διαγνωστικά κριτήρια
Αναπλαστικό καρκίνωμα: μορφολογία, πρόγνωση, «ιστογένεση».
• Μυελοειδές καρκίνωμα: κλινική εμφάνιση, σχέση με ΜΕΝ, πρόγνωση, μορφολογία, ανοσοϊστοχημεία.
• Διαφορική διάγνωση μονήρους όγκου θυρεοειδούς.
• Παθήσεις παραθυρεοειδών αδένων: γενική θεώρηση, υπερπλασίες, αδένωμα, καρκίνωμα.
• Μορφολογία αδενώματος.
• Μορφολογία υπερπλασίας.
• Μορφολογία καρκινώματος.

Παθήσεις επινεφριδίων: γενική θεώρηση, υπερπλασία, νεοπλασία, φλεγμονές.
• Βασικά στοιχεία μορφολογίας φυσιολογικών επινεφριδίων.
• Σύνδρομο Cushing: κλινικές εκδηλώσεις, μηχανισμοί, μορφολογία επινεφριδίων (ποικιλία).
• Ειδικότερα, στοιχεία μορφολογίας σε υπερπλασία επινεφριδίων.
• Ειδικότερα, αδένωμα που προκαλεί σ. Cushing.
• Μορφολογικά κριτήρια υποστηρικτικά της διάγνωσης επινεφριδιακού καρκινώματος (αναλυτική παρουσίαση).
• Αίτια υπεραλδοστερονισμός εν γένει.
• Σύνδρομο Conn/αδένωμα φλοιού επινεφριδίου.
• Συγγενής υπερπλασία: αιτιοπαθογένεια, μορφολογία.
• Μορφολογία και αίτια φλοιοεπινεφριδιακής ανεπάρκειας.
• Φαιοχρωμοκύττωμα: κλινική εικόνα, μορφολογία, βιολογική συμπεριφορά, «έκτοπες» μορφές. Διαφορική διάγνωση και ανοσοϊστοχημεία.
• Νευροβλάστωμα: Επιδημιολογία- ιστογένεση. Κλινικές εκδηλώσεις. Μακροσκοπική εικόνα. Ανοσοϊστοχημεία. FISH για Νmyc. Προγνωστικοί δείκτες. Σταδιοποίηση.

Παθήσεις υποφύσεως: γενική θεώρηση, νεοπλασία, φλεγμονές.
• Βασικά στοιχεία μορφολογίας φυσιολογικής υποφύσεως.
• Αδενώματα: κλινική εμφάνιση, απεικονιστικές εικόνες.
• Αδενώματα: μακροσκοπικές εικόνες.
• Αδενώματα: μικροσκοπικές εικόνες, ανοσοϊστοχημεία.
• Αδενώματα: κριτήρια κακοήθειας, έκτοπες εμφανίσεις.

Περί ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος: γενική θεώρηση παθήσεων.
• Φυσιολογική μορφολογία ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος. Ανοσοϊστοχημεία, ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.
Κλινικές εκδηλώσεις σακχαρώδους διαβήτη.
• Μορφολογία νησιϊτιδος στον διαβήτη τύπου 1
• Παθογένεια διαβήτου τύπου 1
• Μορφολογία νησιδίων σε διαβήτη τύπου 2
• Παθογένεια σε διαβήτη τύπου 2
• Σύγκριση/διαφορές των δύο τύπου διαβήτου
• Περί ινσουλινώματος: κλινική παρουσίαση, μορφολογία, πρόγνωση.
• Περί γαστρινώματος: κλινική παρουσίαση, μορφολογία, πρόγνωση.
• Γλυκαγόνωμα: κλινικές εκδηλώσεις.
• VIPώμα: κλινικές εκδηλώσεις.
• Γενικώς περι ΜΕΝ, γενικές αλλοιώσεις.
• Στοιχεία του ΜΕΝΙ. Συνήθης εμφάνιση.
• Στοιχεία του ΜΕΝΙΙΑ.
• Περί ΜΕΝΙΙΒ.
• Νευρώματα σε διάφορες θέσεις: μορφολογία (μακρο- και μικροσκοπικά).

8-9. Φλεγμονώδεις και νεοπλασματικές παθήσεις δέρματος
Επανάληψη θεμελιωδών γνώσεων ιστολογίας
Βασικές ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις του δέρματος έπειτα από δράση παραγόντων που προξενούν βλάβη
Αναφορά βασικών μακροσκοπικών και μικροσκοπικών όρων Οξείες φλεγμονώδεις δερματοπάθειες
– Κνίδωση: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Οξεία εκζεματώδης δερματίτιδα: Ταξινόμηση, ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις
– Πολύμορφο ερύθημα: Ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις, σ.Stevens-Johnson, τοξική επιδερμιδική νεκρόλυση
Χρόνιες φλεγμονώδεις δερματοπάθειες
– Ψωρίαση: Μορφολογία, σχόλια για την παθογένεση
– Ομαλός λειχήνας: Μορφολογία, ΚΠΑΣ
Φυσαλιδώδη (πομφολυγώδη) νοσήματα: Ταξινόμηση, κλινική σημασία
– Πέμφιγα: Μορφές, ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις, σχόλια για την παθογένεση
– Πομφολυγώδες πεμφιγοειδές: Κλινική και ιστολογική εικόνα
– Ερπητοειδής δερματίτιδα: Κλινική και ιστολογική εικόνα, συσχετίσεις
Δερματικές λοιμώξεις
– Έρπης: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Μυρμηκίες: Μορφολογία, αιτιοπαθογένεση, σχόλιο για Epidermodysplasia Verruciformis
– Μολυσματική τερμινθος: Κλινική και μικροσκοπική εικόνα
– Τριχοφυτιάσεις: Ιστοπαθολογικοί χαρακτήρες
– Υποδόριες μυκητιάσεις: Ιστοπαθολογικοί χαρακτήρες
– Λοιμώξεις από κοινά βακτηρίδια: Τύποι, ιστολογική εικόνα
– Λέπρα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Φυματίωση: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Λεϊσμανίαση: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Σύφιλις: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Ψώρα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
Όγκοι και ογκόμορφες αλλοιώσεις
– Σμηγματορροϊκή κερατίαση: Μορφολογία, ΚΠΑΣ
– Κερατοακάνθωμα: Μορφολογία, ιστολογική διαφορική διάγνωση
– Ακτινική κεράτωση: Μορφολογία, Κλινικοπαθολογοανατομικές συσχετίσεις
– Τριχοεπιθηλίωμα: Κλινική και μικροσκοπική εικόνα
– Δερματοίνωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Δερματοϊνοσάρκωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Χηλοειδές: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Ινοεπιθηλιακός πολύπους: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Μελανίζουσα ακάνθωση: Μορφολογία, Κλινικοπαθολογοανατομικές συσχετίσεις
– Νευρίνωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα, συσχετίσεις
– Νευρειλήμμωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Λίπωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
Όγκοι δερματικών εξαρτημάτων με αποκρινή διαφοροποίηση
– Αποκρινές κυσταδένωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Συριγγοκυσταδένωμα, θηλόμορφο: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Ιδραδένωμα, θηλώδες: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Κυλίνδρωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Αποκρινές καρκίνωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
Όγκοι εξαρτημάτων με εκκρινή διαφοροποίηση
– Ιδραδένωμα, εκκρινές, διαυγοκυτταρικό: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Πόρωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Σπειραδένωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Ιδροκύστωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Συρίγγωμα: Μορφολογία, εντοπίσεις
– Καρκίνωμα μικροκυστικό (εξαρτηματικό): Μορφολογία, εντοπίσεις
Κακοήθεις επιδερμιδικοί όγκοι
– Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα: Παράγοντες κινδύνου, ιστοπαθολογική εικόνα, διαβάθμιση
– Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
Όγκοι και ογκόμορφες βλάβες μελανοκυττάρων
– Μελανοκυτταρικοί σπίλοι: Τύποι, κλινική και μικροσκοπική εικόνα
– Δυσπλαστικοί σπίλοι: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα
– Κακόηθες μελάνωμα: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα, σημασία βάθους διήθησης, άλλες εντοπίσεις πλην του δέρματος
Σπογγοειδής μυκητίαση: Κλινική και ιστοπαθολογική εικόνα

παράγοντες (μορφολογία, λειτουργία, αστροκυτταρική γλοίωση, γεμιστοκυτταρικά αστροκύτταρα, ίνες Rosenthal, αστροκύτταρα Alzheimer τύπου ΙΙ, αμυλοειδή σωμάτια)
– Ολιγοδενδροκύτταρα, επενδυματικά κύτταρα (μορφολογία, λειτουργία, βασικές ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις)

10-11 ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
• Επανάληψη θεμελιωδών γνώσεων ανατομίας και ιστολογίας ΚΝΣ
– Νευρώνες (μορφολογία, λειτουργία, βασικές ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις)
– Αστροκύτταρα και συνήθεις αντιδραστικές αλλοιώσεις τους σε διάφορους βλαπτικούς παράγοντες (μορφολογία, λειτουργία, αστροκυτταρική γλοίωση, γεμιστοκυτταρικά αστροκύτταρα, ίνες Rosenthal, αστροκύτταρα Alzheimer τύπου ΙΙ, αμυλοειδή σωμάτια)
– Ολιγοδενδροκύτταρα, επενδυματικά κύτταρα (μορφολογία, λειτουργία, βασικές ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις)
– Μικρογλοιακά κύτταρα (μορφολογία, λειτουργία, συμμετοχή σε φαγοκυττάρωση και σε ιογενείς λοιμώξεις)
• Οίδημα εγκεφάλου: Τύποι οιδήματος – Μορφολογία μακροσκοπική και μικροσκοπική
• Εγκολεασμοί εγκεφάλου:
– Υποδρεπανικός εγκολεασμός υπερμεσολόβιας έλικας (μηχανισμός, ΚΠΑΣ)
– Διασκηνιδιακός εγκολεασμός αγκιστρωτής έλικας (μηχανισμός, ΚΠΑΣ)
– Εγκολεασμός αμυγδαλής παρεγκεφαλίδας (μηχανισμός, ΚΠΑΣ, αιμορραγίες Duret εγκεφαλικού στελέχους)
• Υδροκέφαλος: Ορισμός, τύποι (επικοινωνών, μη επικοινωνών, exvacuo), ΚΠΑΣ
• Αγγειακές παθήσεις εγκεφάλου
– Γενικά επιδημιολογικά σχόλια, τύποι αγγειακών παθήσεων
– Ολική υποξική/ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια (μορφολογία, ΚΠΑΣ, «εγκέφαλος αναπνευστήρα»)
– Εμφράγματα εγκεφάλου (αιτιολογικοί παράγοντες, ιστοπαθολογική εικόνα ανάλογα με την ηλικία του εμφράγματος, ΚΠΑΣ)
– Ενδοκρανιακές αιμορραγίες: α) πρωτοπαθής εγκεφαλική παρεγχυματική αιμορραγία (εντόπιση, μορφολογία, ΚΠΑΣ), β) σακοειδή ανευρύσματα και υπαραχνοειδείς αιμορραγίες (εντόπιση, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Αγγειακές δυσπλασίες (συχνότητα, εντόπιση, μορφολογία, ΚΠΑΣ): α) αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες, β) σηραγγώδη αιμαγγειώματα, γ) τριχοειδείς τηλεαγγειεκτασίες, δ) φλεβικά
Αιμαγγειώματα
• Τραυματισμοί ΚΝΣ
– Γενικά επιδημιολογικά σχόλια, τύποι τραυματικών βλαβών.
Επισκληρίδιο αιμάτωμα (μηχανισμός, μορφολογία, ΚΠΑΣ) – Υποσκληρίδιο αιμάτωμα (μηχανισμός, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Τραυματικές παρεγχυματικές βλάβες (τύποι βλαβών και μηχανισμοί, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
• Συγγενείς δυσπλασίες και περιγεννητικές εγκεφαλικές βλάβες
– Ελλείμματα νευρικού σωλήνα (ανεγκεφαλία, εγκεφαλοκήλες, κρανιακές μηνιγγοκήλες, δισχιδής ράχη)
– Δυσπλασίες σχετιζόμενες με υδροκέφαλο (δυσπλασία Arnold-Chiari και Dandy-Walker)
– Διαταραχές ανάπτυξης προσεγκεφάλου (ολοπροσεγκεφαλία και δυσπλασίες εγκεφαλικού φλοιού όπως πολυμικρογυρία)
– Νευροδερματικά σύνδρομα (Νευρινωμάτωση τύπου Ι και ΙΙ, οζώδης σκλήρυνση, σύνδρομο vonHippel-Lindau και νόσος Sturge-Weber
– Περιγεννητικές βλάβες (αιμορραγίες βλαστικής μεσοκυττάριας ουσίας, περικοιλιακή λευκομαλακία, βλάβες φαιάς ουσίας)
– Τραυματικές παρεγχυματικές βλάβες (τύποι βλαβών και μηχανισμοί, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
• Λοιμώξεις ΚΝΣ:
– Οξεία πυώδης μηνιγγίτιδα (αιτιολογικοί παράγοντες, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Οξεία λεμφοκυτταρική (ιογενής) μηνιγγίτιδα (αιτιολογικοί παράγοντες, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Χρόνια μηνιγγίτιδα (αιτιολογικοί παράγοντες, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Εγκεφαλικό απόστημα (αιτιολογικοί παράγοντες, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Ιογενείς εγκεφαλίτιδες (αιτιολογικοί παράγοντες, εντόπιση, μορφολογία, ΚΠΑΣ): α) ερπητική εγκεφαλίτιδα, β) CMV εγκεφαλίτιδα, γ) HIV εγκεφαλοπάθεια
• Σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες: Τύποι, μορφολογία, σχόλια ως προς την παθογένεια
• Πρωτοπαθή νοσήματα μυελίνης
– Πολλαπλή σκλήρυνση (επιδημιολογικά και αιτιοπαθογενετικά σχόλια, μορφολογία απομυελινωτικών πλακών, ΚΠΑΣ)
– Άλλα επίκτητα απομυελινωτικά νοσήματα (οξεία απομυελινωτική εγκεφαλομυελίτιδα και κεντρική μυελινόλυση της γέφυρας, μορφολογία, ΚΠΑΣ)
– Λευκοδυστροφίες (Μορφολογία, ΚΠΑΣ)
• Εκφυλιστικές νόσοι ΚΝΣ:
– N.Alzheimer (μορφολογία και βιοχημική σύσταση νευροϊνιδιακών συσσωματώσεων, γεροντικών πλακών και αμυλοειδικής αγγειοπάθειας, σχόλια για τους πιθανότερους αιτιοπαθογενετικούς παράγοντες, ΚΠΑΣ)
– Νόσος Pick (εντόπιση και μορφολογία αλλοιώσεων, ΚΠΑΣ)
– Νόσος Parkinson (εντόπιση και μορφολογία αλλοιώσεων, σωμάτια Lewy, ΚΠΑΣ)
– Νόσος του Huntington (εντόπιση και μορφολογία αλλοιώσεων, ΚΠΑΣ)
– Εκφυλιστικά νοσήματα κινητικών νευρώνων (εντόπιση και μορφολογία αλλοιώσεων, ΚΠΑΣ): α) μυοατροφική πλάγια σκλήρυνση/ALS, β) νόσος Werding-Hoffmann
• Νεοπλάσματα KNΣ
– Γλοιώματα: Γενικά σχόλια ως προς την ιστογένεση, την διαβάθμιση κατά WHO και τη βιολογική συμπεριφορά-πρόγνωση)
– Αστροκυτταρικά νεοπλάσματα (μορφολογία, διαβάθμιση, βιολογική συμπεριφορά-πρόγνωση): α) πιλοκυτταρικό αστροκύττωμα, β) ινιδώδες αστροκύττωμα, γ) αναπλαστικό αστροκύττωμα, δ) πολύμορφο γλοιοβλάστωμα
– Ολιγοδενδρογλοιώματα (μορφολογία, διαβάθμιση, βιολογική συμπεριφορά-πρόγνωση)
– Επενδυμώματα (μορφολογία, διαβάθμιση, βιολογική συμπεριφορά-πρόγνωση)
– Εμβρυϊκοί όγκοι (μορφολογία, διαβάθμιση, βιολογική συμπεριφορά-πρόγνωση): α) Μυελοβλάστωμα, β) CNS-PNET
– Μηνιγγιώματα(μορφολογία συνήθων υποτύπων, διαβάθμιση, βιολογική συμπεριφορά- πρόγνωση)
– Όγκοι περιφερικού νευρικού συστήματος: α) σβαννώματα και β) νευρινώματα (μορφολογία, εντόπιση, συσχέτιση με τα σύνδρομα νευρινωμάτωσης)

12-13. NOΣΗΜΑΤΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
• Γενικά περί οστίτη και χονδρικού ιστού. Στοιχεία ιστολογίας και ανατομίας.
• Συγγενείς και κληρονομικές νόσοι των οστών.
• Αχονδροπλασία και ατελής οστεογένεση. Αιτιολογία, κληρονομικότητα, κλινική εικόνα, πρόγνωση.
• Ορισμός της οστεοπόρωσης, κλινικά χαρακτηριστικά και παθολογικές καταστάσεις που συνδέονται με γενικευμένη οστεοπόρωση
• Παθογένεση της οστεοπόρωσης και μέθοδοι εκτίμησης των οστεοπορωτικών αλλοιώσεων.
• Ιστολογική εικόνα οστεοπόρωσης.
• Ο ρόλος της παραθορμόνης στον οστικό μεταβολισμό και οι νόσοι των οστών που συσχετίζονται με υπερπαραθυρεοειδισμό. Μικροσκοπική εικόνα φαιού όγκου. Νεφρική οστεοδυστροφία.
• Νόσος Paget. Παθογένεση, παθολογοανατομική εικόνα, κλινικά χαρακτηριστικά.
• Πυογόνος οστεομυελίτιδα οξεία και χρόνια: αιτιολογία, παθογένεια, κλινικά χαρακτηριστικά, επιπλοκές, μικροσκοπική εικόνα.
• Φυματιώδης οστεομυελίτιδα. Αιτιοπαθογένεια κλινική εικόνα, σχέση με ανοσοκαταστολή
Oστεονέκρωση. Μακροσκοπική εικόνα. Κλινικοπαθολογοανατομικές συσχετίσεις.
• Όγκοι των οστών. Στοιχεία για την διαφοροποίηση και την επιδημιολογία. Η σημασία της συσχέτισης των μικροσκοπικών ευρημάτων με την απεικονιστική μελέτη και την κλινική εικόνα.
• Οστέωμα, οστεοειδές οστέωμα, οστεοβλάστωμα: κλινική εικόνα, ιστολογική εικόνα.
• Oστεοσάρκωμα: κλινικά χαρακτηριστικά και πρόγνωση. Μακροσκοπική και μικροσκοπική εικόνα: οι ιστολογικοί ΄΄μιμητές΄΄ οστεοσαρκώματος, οι πιθανές δυσκολίες στη διαφορική διάγνωση και η σημασία της ακτινολογικής εικόνας.
• Οστεοχόνδρωμα, εγχόνδρωμα. Κλινική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα.
• Χονδροσάρκωμα: Κλινικά-επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, Μακροσκοπική και μικροσκοπική εικόνα.
• Γιγαντοκυτταρικός όγκος των οστών. Μακροσκοπική και μικροσκοπική εικόνα, διαφορική διάγνωση, κλινική εικόνα.
• Σάρκωμα Εwing/PNET. Κλινικά χαρακτηριστικά, μακροσκοπική-ακτινολογική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα. Κυτταρογενετικά ευρήματα που συσχετίζονται με την παθογένεση-η σημασία της ανάλυσης με in situ φθορίζοντα υβριδισμό (FISH).
• Ινώδης Δυσπλασία. Κλινικές μορφές, μικροσκοπική εικόνα.
• Χρόνια οστεοαρθρίτιδα. Αιτιολογία, παθολογοανατομικές αλλοιώσεις, κλινική πορεία.
• Ουρική αρθρίτιδα. Παθογένεση, κλινική εικόνα, μικροσκοπική εικόνα.
• Μυϊκή ατροφία, ινομυώδης ατροφία: κλινικά χαρακτηριστικά, παθολογοανατομικές αλλοιώσεις.
• Μυασθένεια Gravis. Κλινικά χαρακτηριστικά και μικροσκοπικά ευρήματα.
• Μυϊκή δυστροφία Duchenne και Becker. Κλινικοπαθολογοανατομικές συσχετίσεις.
• Όγκοι μαλακών μορίων. Αρχές ταξινόμησης και σταδιοποίησης. Γενικά για τη διαφοροποίηση και τις τεχνικές κατάδειξης διαφοροποίησης στους ιστούς.
• Ειδικές κυτταρογενετικές αλλοιώσεις που συσχετίζονται με την παθογένεση και τη διάγνωση στους όγκους μαλακών μορίων. Εφαρμογές του FISH.
• Λίπωμα, Λιποσάρκωμα. Κλινική εικόνα, μακροσκοπική- μικροσκοπική εικόνα.
• Ινωματώσεις, ινοσάρκωμα. Μακροσκοπική, μικροσκοπική εικόνα
• Ραβδομυοσάρκωμα .Ταξινόμηση, μορφολογία, κλινικά χαρακτηριστικά.
• Λειομύωμα, λειομυοσάρκωμα. Μικροσκοπική εικόνα, κλινικές συσχετίσεις.
14. Η Παθολογική Ανατομική στην κλινική πράξη