ΓΕΝΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

 
Κωδικός Μαθήματος: ΜΡ1000

Υπεύθυνος Καθηγητής: Σαμαρά Μαρία, Επίκουρος Καθηγήτρια

Άλλοι Διδάσκοντες: ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ, ΕΛΕΝΗ ΕΙΡΗΝΗ ΘΩΔΟΥ

ECTS: 5.00

Τύπος|Είδος Μαθήματος: ΥΠ | ΥΠΟΒΆΘΡΟΥ

Εξάμηνο Διδασκαλίας: 1o Εξάμηνο

Ώρες την Εβδομάδα: 4 Ώρες

Συνολικός χρόνος (Ώρες Διδασκαλίας + Φόρτος Εργασίας Φοιτητή) 115 Ώρες

Προαπαιτούμενα: ΟΧΙ

Γλώσσα Διδασκαλίας: Ελληνική

Διαθέσιμο για Erasmus: ΟΧΙ

Διαλέξεις Εξαμήνου: Σύντομα Διαθέσιμο…

Τρόπος Διδασκαλία:

Πρόσωπο με πρόσωπο και συγκεκριμένα:

Η διδασκαλία του μαθήματος «ΓΕΝΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ» συνίσταται από διαλέξεις, φροντιστήρια και εργαστηριακές ασκήσεις. Οι παρουσίες στα φροντιστήρια και τις ασκήσεις είναι υποχρεωτικές.

Οι διαλέξεις αναπτύσσουν την ύλη που περιγράφεται ανωτέρω.

Τα φροντιστήρια(σε 5ομάδες φοιτητών, 1διδάσκων ανά ομάδα) ανακεφαλαιώνουν και εμβαθύνουν στην ύλη. Σε κάθε φροντιστήριο οι φοιτητές εξοικειώνονται με τα βασικά ανά ενότητα στοιχεία και προετοιμάζονται για τις εργαστηριακές ασκήσεις.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις(σε 5 ομάδες φοιτητών, 1 διδάσκοντας ανά ομάδα 25-27φοιτητών) αποτελούν την πρακτική άσκηση των φοιτητών, είναι απαραίτητο συμπλήρωμα των διαλέξεων και έχουν στόχο να τους εξοικειώσουν με την χρήση τεχνικών, την λειτουργία οργάνων και την διεξαγωγή δοκιμασιών που χρησιμοποιούνται συχνά στην Μορφολογία, καθώς και να βοηθήσουν στη κατανόηση εννοιών που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές θεωρητικά (εκμάθηση βασισμένη στην πρακτική εμπειρία). Χρησιμοποιούνται Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την προετοιμασία του υλικού των διαλέξεων και την διαδικτυακή πληροφόρηση και παροχή μαθησιακών βοηθημάτων στους φοιτητές. Συγκεκριμένα:
  • Χρησιμοποιείται κοινό λογισμικό (π.χ. powerpoint) για την προετοιμασία του υλικού των διαλέξεων και την προβολή διαφανειών και βίντεο.
  • Ο οδηγός μελέτης (αναλυτική ύλη & επιπλέον βιβλιογραφία), το υλικό των φροντιστηρίων, η θεωρία και τα πρωτόκολλα των εργαστηριακών ασκήσεων, οι διαφάνειες των παραδόσεων μετά από κάθε μάθημα καθώς και βίντεο και επιστημονικά άρθρα σχετικά με τη διδασκόμενη ύλη γίνονται ηλεκτρονικά και διαδικτυακά διαθέσιμα στους φοιτητές μέσω του e-class.
  • Πληροφορίες για το μάθημα, τους διδάσκοντες και τα ερευνητικά τους ενδιαφέροντα και γενικά το Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής είναι διαθέσιμες διαδικτυακά στην ιστοσελίδα του Τμήματος Ιατρικής ΠΘ.
  • Κοινό λογισμικό (π.χ. excel) χρησιμοποιείται για τη στατιστική επεξεργασία της αξιολόγησης των φοιτητών.
  • Ανακοινώσεις, πληροφορίες κλπ διατίθενται διαδικτυακά και μέσω e-class. Η επικοινωνία γίνεται και μέσω e-mail.

Μέθοδος Αξιολόγησης:

Η γλώσσα αξιολόγησης των φοιτητών είναι η Ελληνική.

Μέθοδοι αξιολόγησης.

Α. Στις εργαστηριακές ασκήσεις: Γραπτές Εξετάσεις με ερωτήσεις σύντομης απάντησης και επίλυσης προβλημάτων.

Η συμμετοχή των φοιτητών στις ασκήσεις είναι υποχρεωτική.

Στο τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές εξετάζονται γραπτά στο περιεχόμενο των Εργαστηρίων. Στις εξετάσεις του Εργαστηρίου εξεταστέα ύλη είναι η θεωρία, η μεθοδολογία και οι τρόποι επεξεργασίας αποτελεσμάτων που περιλαμβάνονται στο Οδηγό των Εργαστηριακών Ασκήσεων ή αναπτύσσονται από τους διδάσκοντες κατά την διάρκεια των εργαστηρίων. Δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις του Εργαστηρίου έχουν μόνον όσοι συμμετείχαν με επιτυχία στις εργαστηριακές ασκήσεις. Η επιτυχία στις εξετάσεις του εργαστηρίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχή στις εξετάσεις του μαθήματος.

Β. Στα φροντιστήρια: Σε κάθε φροντιστήριο οι φοιτητές εμβαθύνουν στο θεωρητικό υπόβαθρο των εργαστηριακών ασκήσεων που θα ακολουθήσουν. Η ύλη των φροντιστηρίων εξετάζεται γραπτά μαζί με τις εξετάσεις του εργαστηρίου.

Γ. Στη θεωρία – ύλη διαλέξεων: Γραπτές Εξετάσεις με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και ερωτήσεις Σωστού/ Λάθους, ερωτήσεις ανάπτυξης, προφορική εξέταση μαθητών με ιδιαίτερες ανάγκες.

Οι εξετάσεις του μαθήματος είναι γραπτές, διάρκειας 2ωρών, και αποτελούνται από θέματα πολλαπλής επιλογής ή ερωτήσεις Σωστού/Λάθους και ερωτήσεις κρίσεως ή σύντομης απάντησης. Εξεταστέα ύλη αποτελεί η ύλη των διαλέξεων και των φροντιστηρίων όπως περιγράφεται ανωτέρω. Δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις του μαθήματος έχουν μόνον όσοι φοιτητές πέρασαν τις εξετάσεις του Εργαστηρίου.

Τελικός βαθμός

Ο τελικός βαθμός του μαθήματος υπολογίζεται κατά 100% από τον βαθμό των γραπτών εξετάσεων του μαθήματος.

Όλα τα παραπάνω είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές καθώς περιέχονται στον Οδηγό του μαθήματος που διανέμεται εκτυπωμένος σε όλους τους φοιτητές και βρίσκεται αναρτημένος ηλεκτρονικά στο e-class.

Αντικειμενικοί Στόχοι/Επιδιωκόμενα Αποτελέσματα: Το μάθημα αποτελεί μελέτη των φυσιολογικών κυτταρικών και ιστικών δομών που χαρακτηρίζουν τα έμβια όντα, γενικότερα, και ειδικότερα τον άνθρωπο. Η ύλη του μαθήματος στοχεύει στην κατανόηση βασικών στοιχείων του ανθρώπινου οργανισμού για τη μικροσκοπική δομή των κυττάρων και των ιστών του ανθρωπίνου σώματος και στην εισαγωγή των σπουδαστών στις βασικές αρχές ογκογένεσης σε ιστικό επίπεδο, κυτταρικής αύξησης και διαφοροποίησης. Το μάθημα αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία ο φοιτητής θα στηριχθεί για να υποστηρίξει τις γνώσεις που παρέχονται στα μαθήματα μεγαλύτερων εξαμήνων και συγκεκριμένα στα μαθήματα: ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ, ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ Ι, ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΙΙ, ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ Ι, ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΙΙ Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:
  • Έχει κατανόηση των βασικών αρχών της μορφολογίας, της δομής και λειτουργίας των φυσιολογικών ιστών του ανθρώπινου οργανισμού.
  • Χρησιμοποιεί τον βασικό εξοπλισμό του εργαστηρίου, το οπτικό μικροσκόπιο και να αναγνωρίζει μέσω ειδικών ιστολογικών τεχνικών τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε υγιούς ιστού.
  • Προσεγγίζει σωστά τη δομή των κύριων φυσιολογικών ιστών του ανθρωπίνου σώματος και να κατανοεί το ρόλο και τη λειτουργία τους
  • Μπορεί να συνεργαστεί με τους συμφοιτητές του στα πλαίσια εργαστηριακού περιβάλλοντος για την εκτέλεση εργασιών βασικής έρευνας.
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

URL Μαθήματος : http://eclass.uth.gr/eclass/courses/MED_U_136

Περιγραφή Μαθήματος: Η ύλη του μαθήματος ΓΕΝΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ έχει διαμορφωθεί ως εξής: Α. Οι θεωρητικές κλινικές ικανότητες που πρέπει να αποκτήσουν οι φοιτητές για να επιτύχουν στο μάθημα. Β. Οι πρακτικές και κλινικές δεξιότητες που πρέπει να αποκτήσουν οι φοιτητές για να θεωρείται επιτυχημένη η παρακολούθηση τους. Γ. Η γνώση της ύλης που πρέπει να έχουν οι φοιτητές για να επιτύχουν στο μάθημαΑ. Θεωρητικές κλινικές ικανότητες Ι. Ανά κεφάλαιο θεωρίας 1. Εισαγωγή στη Μορφολογία 2. Βασικές αρχές Κυτταρολογίας 3. Συσχέτιση μορφολογίας και λειτουργίας στα κύτταρα 4. Επιθηλιακός ιστός 5. Συνδετικός ιστός 6. Χονδρικός ιστός-Οστίτης ιστός 7. Μυϊκός ιστός 8. Κυκλοφορικό σύστημα 9. Αίμα και αιμοποίηση 10. Νευρικός ιστός 11. Κυτταρική βλάβη, νέκρωση, απόπτωση 12. Οξεία φλεγμονή 13. Χρόνια Φλεγμονή 14. Βασικές αρχές νεοπλασίας-ογκογένεσης ΙΙ. Στα υποχρεωτικά φροντιστήρια – εκμάθηση βασισμένη σε προβλήματα Παρουσίαση, ανάλυση, συζήτηση των φυσιολογικών ιστών του ανθρωπίνου οργανισμού. Β. Πρακτικές και κλινικές δεξιότητες Στα υποχρεωτικά εργαστήρια – εκμάθηση βασισμένη στην πρακτική εμπειρία Απόκτηση γενικών και ειδικών πρακτικών δεξιοτήτων από τους φοιτητές Ιατρικής κατά την εκπόνηση των εργαστηριακών ασκήσεων: 1. Γενικές δεξιότητες • παρατήρηση φαινομένων στο εργαστήριο, καταγραφή και ανάλυση δεδομένων • χειρισμός βασικού εξοπλισμού εργαστηρίων και κυρίως χρήση οπτικού μικροσκοπίου • αποτελεσματική εργασία σε ομάδα • ασφαλής εργασία σε εργαστηριακό περιβάλλον • λήψη και τήρηση οδηγιών • αντίληψη εργαστηριακών λαθών και αναγνώριση των πηγών τους 2. Ειδικές δεξιότητες – χειρισμός οπτικού μικροσκοπίου – εξοικείωση με τη χρήση αντικειμενικών φακών – μεγεθύνσεων Γ. Γνώση – Ύλη διαλέξεων 1. Εισαγωγή στην Μορφολογία: βασικές αρχές στην ερμηνεία ιστολογικών τομών, τεχνικές ιστολογικής μελέτης και διάγνωσης 2. Βασικές Αρχές κυτταρολογίας Αντικείμενο μελέτης της Κυτταρολογίας, μέθοδοι λήψης κυτταρολογικού υλικού τεχνικές παρασκευής κυτταρολογικών υλικών. Γενικά μορφολογικά κριτήρια αναγνώρισης νεοπλασματικών κυττάρων. Συμβολή της κυτταρολογίας στην διάγνωση νεοπλασματικών και μη νεοπλασματικών παθήσεων, συμβολή της κυτταρολογίας στην πρόληψη και στη θεραπευτική αντιμετώπιση νεοπλασματικών παθήσεων (ανοσοκυτταροχημεία-μοριακοί βιοδείκτες ) 3. Συσχέτιση μορφολογίας και λειτουργίας στα κύτταρα: Κυτταρόπλασμα, κυτταρική μεμβράνη, κυτταρικά οργανίδια και έγκλειστα, μεμβρανικές πρωτεΐνες μεταφοράς, κυτταρική σηματοδότηση, συσκευή του Golgi, μιτοχόνδρια, μεμβράνες, πρωτεϊνοσύνθεση και εξωκυττάρωση, τροποποιήσεις της κυτταρικής επιφάνειας. Πυρήνας, χρωματίνη, επιγενετική, κυτταρικός κύκλος, μίτωση. Εξωκυττάρια ουσία, ίνες, βασική μεμβράνη. 4. Επιθηλιακός ιστός: Καλυπτικό επιθήλιο. Μονόστιβα επιθήλια και ψευδοπολύστιβο επιθήλιο, πολύστιβα επιθήλια και μεταβατικό επιθήλιο, ψευδοπολύστιβο κροσσωτό κυλινδρικό επιθήλιο. Πολικότητα και εξειδικεύσεις επιθηλιακών κυττάρων, λάχνες και κροσσοί, επιθηλιακές συνδέσεις. Αδενικό επιθήλιο: εξωκρινείς, ενδοκρινείς αδένες, μονοκύτταροι, πολυκύτταροι αδένες. 5. Συνδετικός ιστός: Λειτουργίες, κύτταρα του συνδετικού ιστού μόνιμα και παροδικά, ινοβλάστες και κολλαγόνο, σιτευτικά κύτταρα, κατανομή και λειτουργία μακροφάγων, ταξινόμηση συνδετικού ιστού, μονόχωρος και πολύχωρος λιπώδης ιστός. 6. Χονδρικός και οστίτης ιστός: Συμπαγές οστούν, ενδοχόνδριος σχηματισμός οστού, πρώιμος εμβρυϊκός και υαλοειδής χόνδρος, ελαστικός και ινώδης χονδρικός ιστός, συμπαγές οστούν και ενδοϋμενώδης οστεοποίηση, ενδοχόνδρια οστεοποίηση, υαλοειδής χόνδρος, οστεοβλάστες, οστεοκλάστες, τύποι οστίτη ιστού, πεταλιώδη συστήματα, αύξηση του οστού κατά μήκος και κατά πλάτος, αναδιαμόρφωση οστίτη ιστού. 7. Αίμα και αιμοποίηση: Περιφερικό αίμα, ερυθροκύτταρα, λευκοκύτταρα, αιμοπετάλια. Μυελός των οστών, στελεχιαία, προγονικά και πρόδρομα κύτταρα. Αιμοποίηση. 8. Μυϊκός ιστός: Μοριακή δομή του σκελετικού μυός, τύποι μυϊκού ιστού, σκελετικός μυϊκός ιστός, σκελετικό μυϊκό κύτταρο, δομική οργάνωση μυοϊνιδίων, μυϊκή συστολή και χαλάρωση, νευρομυϊκή σύναψη, μυϊκή άτρακτος, τενόντια όργανα του Golgi, λείος μυϊκός ιστός, καρδιακός μυϊκός ιστός, αναγέννηση μυϊκού ιστού. 9. Νευρικός ιστός: Δομή νωτιαίου νεύρου, κύτταρα νευρικού συστήματος, νευρώνες και νευρομυϊκή σύναψη. Κεντρικό και Περιφερικό νευρικό σύστημα. Νωτιαίος μυελός, παρεγκεφαλίδα, εγκέφαλος, αιματοεγκεφαλικός φραγμός, νευρογλοιακά κύτταρα, συμπαθητικά και αισθητικά γάγγλια, περιφερικό νεύρο, χοριοειδές πλέγμα. 10. Κυκλοφορικό σύστημα: Δομή αιμοφόρων αγγείων. Αρτηρία και φλέβα, Τύποι τριχοειδών. Ελαστικού τύπου αρτηρία, Μυϊκού τύπου αρτηρία και φλέβα, αρτηρίδια, φλεβίδια, τριχοειδή και λεμφαγγεία. Καρδιά, ενδοκάρδιο, μυοκάρδιο, επικάρδιο. 11. Κυτταρική βλάβη, νέκρωση, απόπτωση: κυτταρικό stress, οξεία κυτταρική βλάβη, εκφύλιση-εναποθέσεις, κυτταρικός θάνατος, νέκρωση, απόπτωση. Μηχανισμοί κυτταρικής βλάβης και κυτταρικού θανάτου, υποξία, ισχαιμία, οξειδωτικό stress, τοξίνες. Κυτταρική προσαρμογή στο stress, ατροφία, υπερτροφία, υπερπλασία, μεταπλασία. 12. Οξεία φλεγμονή: Γενικά χαρακτηριστικά φλεγμονής, αίτια, αναγνώριση μικροβίων και κυττάρων με βλάβη, οξεία φλεγμονή, μεταβολές ροής αίματος και αγγειακής διαπερατότητας, κύτταρα οξείας φλεγμονής, μόρια προσκόλλησης, χημειοταξία, φαγοκυττάρωση, εξωκυττάριες παγίδες ουδετερόφιλων κυττάρων, ιστική βλάβη, μορφολογικά χαρακτηριστικά οξείας φλεγμονής, έκβαση οξείας φλεγμονής. 13. Χρόνια φλεγμονή και αποκατάσταση: αίτια χρόνιας φλεγμονής, μορφολογικά χαρακτηριστικά, κύτταρα και χημικοί μεσολαβητές χρόνιας φλεγμονής, κυτταροκίνες και χημειοκίνες, σύστημα συμπληρώματος, κοκκιωματώδης φλεγμονή, ιστική αποκατάσταση, μηχανισμοί αναγέννησης, ουλοποίηση, αγγειογένεση, ίνωση 14. Γενικές αρχές νεοπλασίας-Ογκογένεσης: Εισαγωγικές έννοιες στους όγκους, ονοματολογία, διαφοροποίηση, δυσπλασία, μεταπλασία, αναπλασία, βαθμός κακοηθείας, διήθηση και μετάσταση, πρόδρομες μορφολογικές αλλοιώσεις, κύρια χαρακτηριστικά καρκίνου, μοριακή ογκογένεση, ογκογονίδια, ογκοκατασταλτικά γονίδια, γονίδια επιδιορθωτικών μηχανισμών, βασικοί μηχανισμοί μοριακής καρκινογένεσης, χρωμοσωμική και μικροδορυφορική αστάθεια του γονιδιώματος, μέθοδοι εργαστηριακής διάγνωσης καρκίνου. Επιδημιολογικά στοιχεία, περιβαλλοντικοί παράγοντες. Μοριακή βάση της καρκινογένεσης, γενετικές και καρυοτυπικές αλλοιώσεις, κληρονομικότητα, ακτινοβολία, χημική καρκινογένεση, ογκογόνοι ιοί και μικρόβια. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα καρκίνου, σηματοδοτικά μόρια. Αυτοφαγία και ογκομεταβολισμός.

Συνιστώμενη βιβλιογραφία: Α. ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Προτεινόμενα συγγράμματα:
  1. Ιστολογία
Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 77114885 Έκδοση: 3η ΕΛΛΗΝΙΚΗ 4η ΑΓΓΛΙΚΗ/2018 Συγγραφείς: LESLIE P. GARTNER ISBN: 9789605833022 Τύπος: Σύγγραμμα Διαθέτης (Εκδότης): ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
  1. Ιστολογία με Στοιχεία Κυτταρικής Βιολογίας 2η έκδοση
Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 112691114 Έκδοση: 2/2023 Συγγραφείς: Kierszenbaum Abraham L., Tres Laura L. ISBN: 9789925350490 Τύπος: Σύγγραμμα Διαθέτης (Εκδότης): BROKEN HILL PUBLISHERS LTD  Άλλα συγγράμματα: Σημειώσεις διαλέξεων γενικής παθολογικής ανατομικής (φλεγμονή/νεοπλασία) Β. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ Συναφή επιστημονικά περιοδικά: ΟΧΙ
Τμημα Ιατρικής - Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
elGreek
Μετάβαση στο περιεχόμενο