Ενότητα 1: ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1.1. Οργάνωση του Αναπνευστικού Συστήματος. - Σύνθεση ατμοσφαιρικού αέρα.
- Ανατομία του αναπνευστικού συστήματος.
- Λειτουργίες του αναπνευστικού συστήματος.
- Άλλοι φυσιολογικοί ρόλοι των πνευμόνων.
- Μονάδες και ορολογία που χρησιμοποιούνται στη φυσιολογία του αναπνευστικού.
Λειτουργίες Αναπνευστικού Συστήματος. 1.2. Μηχανική της Αναπνοής. - Πνευμονικός αερισμός.
- Πιέσεις σημαντικές για τον αερισμό και την αναπνοή.
- Επαναφορά του θωρακικού τοιχώματος και του πνευμονικού παρεγχύματος.
- Πνευμοθώρακας.
- Πνευμονική ενδοτικότητα.
- Ελαστική επαναφορά.
- Επιφανειακή τάση.
- Πνευμονικός επιφανειοδραστικός παράγοντας.
- Αντιστάσεις αεραγωγών.
- Πνευμονικοί όγκοι και χωρητικότητες.
- Κυψελιδικός αερισμός.
- Νεκρός χώρος. Αερισμός και αιμάτωση των πνευμόνων.
- Διαφορές στον αερισμό και στην αιμάτωση στα διάφορα σημεία του πνεύμονα.
- Αναντιστοιχία αερισμού και αιμάτωσης.
1.3. Ανταλλαγή των Αερίων. - Μερικές πιέσεις αερίων.
- Καθορισμός των φυσιολογικών τιμών των PO2 και PCO2, στις κυψελίδες, στο αρτηριακό και στο μικτό φλεβικό αίμα.
- Παράγοντες που καθορίζουν το ρυθμό ανταλλαγής των αερίων.
- Εκτίμηση διαχυτικής ικανότητας των πνευμόνων.
- Παθολογικές διαταραχές που μειώνουν τη διαχυτική ικανότητα των πνευμόνων.
1.4. Μεταφορά Αερίων. - Μεταφορά οξυγόνου στο αίμα.
- Μεταφορά του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα.
- Διαταραχές της αρτηριακής PO2.
- Υποξία.
- Υπεροξία.
- Διαταραχές της αρτηριακής PCO2.
- Υπερκαπνία.
- Υποκαπνία.
1.5. Οξεοβασική Ισορροπία. - Περιγραφή του pH και των ρυθμιστικών συστημάτων.
- Η συνεισφορά του αναπνευστικού συστήματος στη διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας.
- Αναπνευστική οξέωση και κλινικά παραδείγματα.
- Αναπνευστική αλκάλωση και κλινικά παραδείγματα.
1.6. Ρύθμιση της Αναπνοής. - Αναπνευστικά Κέντρα– Νευρογενής έλεγχος της αναπνοής.
- Χημικός έλεγχος της αναπνοής.
- Μη χημικές επιρροές στην αναπνοή.
- Αναπνευστικά πρότυπα.
- Ρύθμιση του αερισμού κατά τη διάρκεια της άσκησης.
- Εγκλιματισμός σε μεγάλο υψόμετρο.
1.7. Φυσιολογία Αναπνευστικού Συστήματος Βασισμένη σε Ιατρικά Περιστατικά. Ενότητα 2: ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2.1. Εισαγωγή στην Ανοσολογία. Κύτταρα που Διαμεσολαβούν τους Αμυντικούς Μηχανισμούς. Κυτταροκίνες. - Εισαγωγή στην ανοσολογία.
- Ορισμός της έννοιας της ανοσίας.
- Αμυντικοί μηχανισμοί.
- Λεμφικοί ιστοί.
- Λειτουργίες λεμφικών ιστών.
- Τύποι ανοσιακής απάντησης.
- Κύτταρα τελεστές της ανοσιακής απάντησης.
- Ουδετερόφιλα.
- Ηωσινόφιλα.
- Βασεόφιλα.
- Μαστοκύτταρα.
- Μακροφάγα.
- Λεμφοκύτταρα.
- Κυτταροκίνες: παραγωγή-δράση-φυσιολογία.
- Χημειοκίνες.
2.2. Έμφυτη (μη προσαρμοστική) Ανοσία. - Ορισμός και χαρακτηριστικά φυσικής ανοσίας.
- Φυσικοί και μηχανικοί φραγμοί όπως το δέρμα και οι βλεννογόνοι. Χημικοί και μικροβιακοί φραγμοί.
- Κυτταρικά στοιχεία, όπως τα ουδετερόφιλα, μακροφάγα και τα φυσικά κύτταρα φονείς.
- Παράγοντες του πλάσματος (συμπλήρωμα και πρωτεΐνες οξείας φάσης).
- Φλεγμονή – Στάδια φλεγμονής.
- Διαδικασία φαγοκυττάρωσης.
- Οψωνοποίηση.
- Ιντερφερόνες.
2.3. Αντιγόνα – Ανοσοσφαιρίνες. - Αντιγόνα.
- Ανοσοσφαιρίνες – Αντισώματα.
- Δομή και ετερογένεια των ανοσοσφαιρινών.
- Βιολογική δράση των ανοσοσφαιρινών.
- Τα αποτελέσματα της δράσης των αντισωμάτων.
- Ανοσοποίηση και πολυκλωνικά αντισώματα.
- Παραγωγή και χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων.
2.4. Ειδική Ανοσολογική Άμυνα. - Λεμφικοί ιστοί και όργανα.
- Χαρακτηριστικά και φάσεις της ειδικής ανοσιακής απάντησης.
- Στάδια ειδικής ανοσολογικής απάντησης.
- Συνάντηση και αναγνώριση του αντιγόνου από τα λεμφοκύτταρα.
- Λεμφοκυτταρική ενεργοποίηση.
- Επίθεση από τα ενεργοποιημένα λεμφοκύτταρα.
- Διαμεσολαβούμενη από αντιγόνα ή χημική ανοσία.
- Λειτουργίες Β λεμφοκυττάρων.
- Διαμεσολαβούμενη από κύτταρα ανοσία ή κυτταρική ανοσία.
- Τ λεμφοκύτταρα.
- Τύποι Τ λεμφοκυττάρων.
- Τ λεμφοκυτταρικοί υποδοχείς.
- Λειτουργίες Τ λεμφοκυττάρων.
- Τ κυτταροτοξικά λεμφοκύτταρα.
- Τ βοηθητικά λεμφοκύτταρα.
- Αμυντικοί μηχανισμοί καταπολέμησης μολυσμένων από ιούς κυττάρων και καρκινικών κυττάρων.
- Ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα.
- Αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα.
- Αντιγονοπαρουσίαση.
- Απαρτίωση επίκτητης ανοσιακής απάντησης.
- Αλληλεπιδράσεις των Β και Τ λεμφοκυττάρων.
- Σύγκριση των Β και Τ λεμφοκυττάρων.
- Ανάπτυξη ανοσολογικής ανοχής.
- Ανοσολογική επιτήρηση εναντίον του καρκίνου.
- Πιθανές αιτίες αυτοάνοσης επίθεσης.
- Επιβλαβείς ανοσολογικές αποκρίσεις.
2.5. Φυσιολογία Αιμοποιητικού-Ανοσοποιητικού Συστήματος Βασισμένη σε Ιατρικά Περιστατικά. Ενότητα 3: ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΝΕΦΡΟΙ) 3.1. Νεφροί: Λειτουργίες και Δομή. Ούρηση. - Νεφρικές λειτουργίες.
- Σύντομη περιγραφή ουροποιητικού συστήματος.
- Δομή του νεφρώνα.
- Αγγειακό τμήμα του νεφρώνα.
- Σωληναριακό τμήμα του νεφρώνα.
- Σύγκριση παραμυελωδών και φλοιωδών νεφρώνων.
- Βασικές λειτουργίες νεφρώνων.
- Ούρηση.
3.2. Νεφρικές Διεργασίες. - Σπειραματική διήθηση.
- Στιβάδες σπειραματικής μεμβράνης.
- Παρασπειραματική συσκευή.
- Δυνάμεις που εμπλέκονται στη σπειραματική διήθηση.
- Ρυθμός σπειραματικής διήθησης (GFR).
- Μηχανισμοί ρύθμισης του GFR.
- Σωληναριακή επαναρρόφηση.
- Διεπιθηλιακή μεταφορά.
- Επαναρρόφηση νατρίου.
- Σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης.
- Νατριουρητικά πεπτίδια.
- Επαναρρόφηση γλυκόζης.
- Μέγιστη σωληναριακή μεταφορά.
- Ωσμωτική – Υδατική διούρηση.
- Επαναρρόφηση αμινιξέων, ολιγοπεπτιδίων και πρωτεΐνης.
- Επαναρρόφηση νερού.
- Επαναρρόφηση ουρίας.
- Σωληναριακή έκκριση.
- Έκκριση ιόντων υδρογόνου.
- Έκκριση ιόντων καλίου.
- Μηχανισμοί έκκρισης του καλίου.
- Ρύθμιση έκκρισης του καλίου.
- Η σημασία της ρύθμισης της συγκέντρωσης του πλάσματος του καλίου.
3.3. Απέκκριση Ουσιών με τα Ούρα και Κάθαρση Πλάσματος. - Ορισμός κάθαρσης πλάσματος από μία ουσία.
- Η χρήση της κάθαρσης για την εκτίμηση του ρυθμού της σπειραματικής διήθησης.
- Η χρήση της κάθαρσης για την εκτίμηση της νεφρικής ροής πλάσματος.
- Κλάσμα διήθησης.
- Συμπύκνωση και Αραίωση Ουρών.
- Ωσμωτική διαβάθμιση νεφρικού μυελού.
- Πολλαπλασιασμός αντιρροής στο νεφρικό μυελό.
- Μηχανισμός δράσης βασοπρεσίνης (ή αντιδιουρητικής ορμόνης).
- Ανταλλαγή αντιρροής στο νεφρικό μυελό.
3.4. Ισοζύγιο Υγρών και Ηλεκτρολυτών. - Η έννοια του ισοζυγίου.
- Ιοντική σύσταση των κύριων διαμερισμάτων υγρών του σώματος.
- Ισοζύγιο υγρών.
- Ισοζύγιο ύδατος.
- Ισοζύγιο νατρίου.
- Άμυνα όγκου.
- Άμυνα τονικότητας.
- Διουρητικά.
- Θεραπείες νεφρικής ανεπάρκειας.
3.5. Οξεοβασική Ισορροπία. - Ισορροπία οξέων – βάσεων.
- Ομοιόσταση pH.
- Συστήματα εξουδετέρωσης ιόντων υδρογόνου στο σώμα.
- Πηγές κέρδους και απώλειας ιόντων υδρογόνου.
- Νεφρικοί μηχανισμοί ρύθμισης οξέων-βάσεων.
- Διαχείριση διττανρθακικών.
- Κυτταρικά μοντέλα έκκρισης Η+.
- Φυσιολογικό ισοζύγιο οξέων και βάσεων.
- Ρυθμιστικά συστήματα οξεοβασικής ισορροπίας.
- Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας.
- Αναπνευστική οξέωση
- Αναπνευστική αλκάλωση.
- Μεταβολική οξέωση
- Μεταβολική αλκάλωση.
- Αντιρροπούμενες διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας.
- Μη αντιρροπούμενες διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας.
Ενότητα 4: ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 4.1. Γενικές Αρχές της Πέψης. - Λειτουργίες οργάνων γαστρεντερικού συστήματος.
- Ανατομία των διαφόρων τμημάτων του γαστρεντερικού συστήματος.
- Βασικές διεργασίες του γαστρεντερικού συστήματος.
- Δομή γαστρεντερικού τοιχώματος.
- Δομή λαχνών.
- Εντερικό νευρικό σύστημα (ΕΝΣ).
- Συνδέσεις νευρώνων στο ΕΝΣ.
- Ρύθμιση της πέψης.
- Μονοπάτια που ελέγχουν τις λειτουργίες του γαστρεντερικού συστήματος.
4.2. Στόμα, Φάρυγγας και Οισοφάγος. - Στόμα.
- Μάσηση.
- Σίελος.
- Λειτουργίες σιέλου.
- Σιελογόνοι αδένες και έλεγχος έκκρισης σιέλου.
- Φάρυγγας και οισοφάγος.
- Κατάποση.
4.3. Στόμαχος. - Ανατομία στομάχου.
- Λειτουργίες στομάχου.
- Κινητικότητα στομάχου.
- Παράγοντες που επηρεάζουν την κινητικότητα και το ρυθμό κένωσης του στομάχου.
- Έμετος.
- Γαστρικός βλεννογόνος και γαστρικοί αδένες.
- Τοιχωματικά κύτταρα.
- Μηχανισμός έκκρισης HCl.
- Λειτουργίες HCl.
- Γαστρικές εκκρίσεις.
- Έλεγχος έκκρισης γαστρικών υγρών.
- Προστασία του γαστρικού επιφανειακού επιθηλίου.
4.4. Παγκρεατικές και Χολικές Εκκρίσεις. - Εκκρίσεις εξωκρινούς μοίρας του παγκρέατος.
- Παγκρεατικά ένζυμα.
- Υδατικό αλκαλικό διάλυμα.
- Ρύθμιση της παγκρεατικής έκκρισης.
- Πρόληψη παγκρεατικής αυτοπεψίας.
- Λειτουργίες ήπατος.
- Αιμάτωση ήπατος.
- Οργάνωση ήπατος.
- Παραγωγή χολής.
- Έκκριση χολής.
- Εντεροηπατική κυκλοφορία χολικών αλάτων.
- Λειτουργία χολικών αλάτων.
4.5. Λεπτό Έντερο. - Κινητικότητα λεπτού εντέρου.
- Κατάτμηση και ανάμειξη.
- Μεταναστευτικό κινητικό σύμπλεγμα.
- Ειλεοτυφλικός σφιγτήρας.
- Απορροφητική επιφάνεια λεπτού εντέρου.
- Ένζυμα ψηκτροειδούς παρυφής.
- Πέψη και απορρόφηση υδατανθράκων.
- Πέψη και απορρόφηση πρωτεϊνών, πεπτιδίων και αμινοξέων.
- Πέψη και απορρόφηση λιπιδίων
- Απορρόφηση βιταμινών και μετάλλων.
- Σύνοψη της μετακίνησης υγρών και ηλεκτρολυτών στο έντερο.
- Ρύθμιση της εντερικής μεταφοράς ιόντων.
- Ανανέωση βλεννογόνου λεπτού εντέρου.
- Διάρροια.
4.6. Παχύ Έντερο. - Ανατομία του παχέως εντέρου.
- Λειτουργίες του παχέως εντέρου.
- Κινητικότητα παχέως εντέρου.
- Αντανακλαστικό αφόδευσης.
- Δυσκοιλιότητα.
- Βακτηριακοί πληθυσμοί παχέως εντέρου.
4.7. Επισκόπηση των ορμονών του γαστρεντερικού συστήματος. - Γαστρίνη.
- Εκκριματίνη.
- Χολοκυστοκινίνη.
- Ινσουλινοτρόπο πεπτίδιο εξαρτώμενο από τη γλυκόζη.
Ενότητα 5: ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 5.1. Δομή Καρδιακού Μυός. - Μέρη του κυκλοφορικού συστήματος.
- Η καρδιά ως αντλία.
- Καρδιακές βαλβίδες.
- Τοιχώματα της καρδιάς.
- Καρδιακές μυϊκές ίνες.
- Περικαρδικός σάκος.
5.2. Ηλεκτρική Δραστηριότητα της Καρδιάς. - Καρδιακά μυϊκά κύτταρα
- Συσταλτά κύτταρα.
- Αυτορρυθμιστικά κύτταρα.
- Βηματοδότηση της καρδιάς.
- Δυναμικά βηματοδότη και δυναμικά ενεργείας.
- Φυσιολογική λειτουργία του συστήματος βηματοδότη της καρδιάς.
- Ανώμαλη λειτουργία του συστήματος βηματοδότη της καρδιάς.
- Μετάδοση καρδιακής διέγερσης.
- Χρονική συσχέτιση μεταξύ δυναμικού ενεργείας και ακολουθούμενης σύσπασης-χάλασης ενός μυοκαρδιακού κυττάρου.
- Ζεύξη διέγερσης-συστολής καρδιακού μυός και ο ρόλος των ιόντων ασβεστίου.
- Η ανερέθιστη περίοδος της καρδιάς.
5.3. Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). - Απαγωγές του ΗΚΓ.
- Συσχέτιση επαρμάτων του ΗΚΓ με συγκεκριμένα γεγονότα του καρδιακού κύκλου.
- Παθολογικά ευρήματα καρδιακού ρυθμού, καρδιακής συχνότητας και βλαβών του μυοκαρδίου.
5.4. Μηχανικά Γεγονότα του Καρδιακού Κύκλου. - Καρδιακός κύκλος.
- Διαστολικές φάσεις.
- Συστολή.
- Καρδιακοί ήχοι.
- Καρδιακά φυσήματα.
5.5. Η Καρδιακή Παροχή και η Ρύθμιση της. - Καρδιακή παροχή.
- Ορισμός.
- Παράγοντες που καθορίζουν την καρδιακή παροχή.
- Ρύθμιση καρδιακής συχνότητας.
- Ρύθμιση όγκου παλμού.
- Νόμος Frank-Starling.
- Ενδοτικότητα.
- Καρδιακή ανεπάρκεια.
5.6. Συστηματική Κυκλοφορία. Μικροκυκλοφορία και Λεμφικό Σύστημα. - Αιμάτωση καρδιακού μυός.
- Στεφανιαία κυκλοφορία.
- Στεφανιαία νόσος
- Έμφραγμα του μυοκαρδίου.
-Σπασμός στεφανιαίων αγγείων. -Αθηροσκλήρωση. -Θρομβοεμβολή. - Πίεση, ροή και αντιστάσεις.
- Αρτηρίες.
ü Χαρακτηριστικά αρτηριών. ü Αρτηριακή πίεση αίματος. - Μέση αρτηριακή πίεση.
- Μέτρηση πίεσης αίματος.
- Αρτηρίδια.
ü Χαρακτηριστικά αρτηριδίων. - Τοπικό ρυθμιστικό σύστημα.
- Εξωγενές σύστημα ελέγχου.
- Τριχοειδή.
- Χαρακτηριστικά τριχοειδών.
- Ανατομία του τριχοειδικού δικτύου.
- Ταχύτητα αιματικής ροής στα τριχοειδή.
- Ο ρόλος των προτριχοειδικών σφιγκτήρων.
- Διάχυση μέσω του τριχοειδικού τοιχώματος.
- Παράγοντες που επηρεάζουν τη διάχυση στα τριχοειδή.
- Μαζική ροή μέσω του τριχοειδικού τοιχώματος.
- Δυνάμεις που επηρεάζουν τη μαζική ροή.
· Φλέβες. - Χαρακτηριστικά φλεβών.
- Καθοριστικοί παράγοντες της φλεβικής πίεσης.
- Ορισμός της φλεβικής επιστροφής.
- Παράγοντες που επηρεάζουν τη φλεβική επιστροφή.
· Ανατομική και σημασία του λεμφικού συστήματος. 5.7. Η πίεση του αίματος. - Πίεση αίματος.
- Παράγοντες που καθορίζουν τη μέση αρτηριακή πίεση.
- Βραχυπρόθεσμοι ρυθμιστικοί μηχανισμοί.
- Αντανακλαστικά τασεοϋποδοχέων.
- Άλλα αντανακλαστικά και αποκρίσεις.
- Μακροπρόθεσμοι ρυθμιστικοί μηχανισμοί.
- Υπέρταση.
- Κυκλοφορική καταπληξία.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΗΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Άσκηση 1η: Σπιρομέτρηση – Ροομέτρηση – Παλμική Οξυμετρία – Μέτρηση eCO. - Σύντομη περιγραφή της κάθε εξέτασης με προβολή video.
- Διενέργεια σπιρομέτρησης, ροομέτρησης, παλμικής οξυμετρίας και μέτρησης μονοξειδίου του άνθρακα (CO) στον εκπνεόμενο αέρα στο εργαστήριο.
- Ερμηνεία φυσιολογικών και παθολογικών ευρημάτων των παραπάνω εξετάσεων.
Άσκηση 2η: Φυσιολογία του ουροποιητικού συστήματος βασισμένη σε κλινικά περιστατικά. - Συζήτηση κλινικού περιστατικού.
Άσκηση 3η: Φυσιολογία του γαστρεντερικού συστήματος βασισμένη σε κλινικά περιστατικά. - Συζήτηση κλινικού περιστατικού.
Άσκηση 4η: Αρτηριακή πίεση – Ακρόαση καρδιάς. - Σύντομη περιγραφή της ακρόασης της καρδιάς και της μέτρησης της αρτηριακής πίεσης.
- Video.
- Ακρόαση καρδιακών τόνων στο εργαστήριο.
- Μέτρηση αρτηριακής πίεσης στο εργαστήριο και καταγραφή συστολικής, διαστολικής, μέσης αρτηριακής πίεσης και πίεσης παλμού.
Άσκηση 5η: Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). - Σύντομη περιγραφή ΗΚΓ 12 απαγωγών.
- Λήψη ΗΚΓ στο εργαστήριο.
- Μέτρηση καρδιακής συχνότητας.
- Επάρματα κολπικής και κοιλιακής εκπόλωσης.
- Μέτρηση διαστημάτων στο σύστημα ηλεκτρικής αγωγιμότητας της καρδιάς.
- Φυσιολογικά και παθολογικά ευρήματα καρδιακού ρυθμού.
|