ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ

Η διδασκαλία του μαθήματος της συνίσταται από διαλέξεις, παρουσίαση κλινικών περιστατικών και εργαστηριακές ασκήσεις. Οι παρουσίες στις ασκήσεις είναι υποχρεωτικές.

Είναι υποχρεωτική η παρουσία των φοιτητών στις εργαστηριακές ασκήσεις και στα φροντιστήρια.

Η παρουσία των φοιτητών στις διαλέξεις δεν είναι υποχρεωτική

Οι διαλέξεις περιλαμβάνουν παρουσιάσεις σε power point και όπου απαιτείται γίνεται προβολή video.

Η μαθησιακή διαδικασία υποστηρίζεται μέσω του ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος (e-Class) του Τμήματος Ιατρικής.

Το πρόγραμμα διαλέξεων και των εργαστηριακών ασκήσεων, οι μαθησιακοί στόχοι – αναλυτική ύλη, η σχετική βιβλιογραφία, τα αρχεία παρουσίασης των διαλέξεων, όπως και όλες οι σχετικές με το μάθημα πληροφορίες αναρτώνται στη σελίδα του μαθήματος στο e-class.

Η επικοινωνία με τους φοιτητές γίνεται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ηλεκτρονικής πλατφόρμας (e-class.uth.gr).

Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται με γραπτές εξετάσεις στη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου σύμφωνα με το πρόγραμμα.

Οι γραπτές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

-Πέντε (5) ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης και

-Πενήντα (50) ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Τελικές προφορικές εξετάσεις μπορεί να γίνουν σε ειδικές περιπτώσεις, όπως οι φοιτητές με ειδικές μαθησιακές ή κινητικές δυσκολίες.

Το μάθημα αποτελεί το απαραίτητο υπόβαθρο για την κατανόηση των βασικών αρχών / μηχανισμών λειτουργίας του νευρικού συστήματος, των ενδοκρινών αδένων και της αναπαραγωγής.  Στόχος του είναι η εξοικείωση των φοιτητών με όρους και έννοιες του νευρικού συστήματος και των ενδοκρινών, η ολοκληρωμένη αντίληψη τους για τη λειτουργία των συστημάτων αυτών και η εισαγωγή των φοιτητών στην δυνατότητα αναγνώρισης ενδεχόμενων αποκλίσεων της λειτουργίας των συστημάτων αυτών από το φυσιολογικό. Στα πλαίσια αυτά, γίνεται αναφορά σε μεταβολές της λειτουργίας των συστημάτων αυτών σε περιπτώσεις ασθενειών του νευρικού συστήματος (πχ νόσος Πάρκινσον, άνοια) και των ενδοκρινών (πχ διαβήτης, παθήσεις θυρεοειδούς) και σε πιθανούς φαρμακευτικούς στόχους για την αντιμετώπιση τους. Με αυτή την έννοια, το μάθημα αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία ο φοιτητής θα κτίσει τη γνώση του στην παθοφυσιολογία, παθολογία και φαρμακολογία των συστημάτων αυτών.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:

• Αναγνωρίζει και περιγράφει τους μηχανισμούς λειτουργίας του νευρικού και ενδοκρινικού συστήματος με ολοκληρωμένη και λειτουργική αντίληψη και όχι απλώς μια μνημονική, αποσπασματική βάση επιστημονικών γνώσεων.
• Να εκτιμά τα όρια μέσα στα οποία οι μηχανισμοί αυτοί λειτουργούν και πιθανές διαταραχές που θα εμφανιστούν σε περιπτώσεις αποκλίσεων από τα όρια αυτά .
• Είναι σε θέση να διακρίνει προβλήματα ασθενούς (στα πλαίσια των γνώσεων που απέκτησε), και να κάνει μια στοιχειώδη ιεράρχηση των υποθέσεων αυτών.
• Χρησιμοποιεί τις γνώσεις που απέκτησε για να δημιουργεί υποθέσεις για α) τα αίτια και β) τους μηχανισμούς που είναι δυνατόν να προκαλέσουν την εμφάνιση ασθενειών.
• Αναλύει τους μηχανισμούς λειτουργίας του νευρικού συστήματος και των ενδοκρινών, την κινητοποίηση αντιρροπιστικών μηχανισμών σε περιπτώσεις διαταραχών της λειτουργίας των συστημάτων αυτών και τη εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων, στις περιπτώσεις που οι αντιρροπιστικοί μηχανισμοί δεν επαρκούν.

Γενικές Ικανότητες
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών.
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
• Λήψη αποφάσεων.
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Ενότητα 1: Νευροφυσιολογία – Αισθητικότητα

1.1. Συστήματα αισθήσεων
Αισθητικοί υποδοχείς
• Δυναμικό υποδοχέα (αισθητήρα )
• Προσαρμογή υποδοχέα
• Τονικοί και φασικοί υποδοχείς
Νευρικές αισθητικές οδοί
• Αισθητικός νευρώνας
• Ειδικές και μη ειδικές οδοί
Αισθητικός φλοιός του εγκεφάλου
Κωδικοποίηση χαρακτηριστικών ερεθίσματος
• Ποιότητα-τύπος του ερεθίσματος
• Ένταση του ερεθίσματος
• Εντόπιση του ερεθίσματος – Πλάγια (πλευρική) αναστολή
• Διάρκεια του ερεθίσματος
1.2. Σωματική αισθητικότητα
Σωματικές αισθήσεις
• Ορισμός
• Υποδοχείς
Αφή-Πίεση-Δόνηση
• Δερματικοί μηχανοϋποδοχείς
– Οι δίσκοι Merkel
– Τα σωμάτια Meissner
– Οι απολήξεις Ruffini
-Τα σωμάτια Pacinian
• Απαρτίωση αισθητικού σήματος από τους δερματικούς μηχανοϋποδοχείς
• Ταχέως προσαρμοζόμενοι δερματικοί μηχανοϋποδοχείς
• Βραδέως προσαρμοζόμενοι δερματικοί μηχανοϋποδοχείς
• Αισθητική διακριτική ικανότητα
Ιδιοδεκτικότητα
• Υποδοχείς
• Ενδυνείδητη ιδιοδεκτικότητα
• Υποσυνείδητη ιδιοδεκτικότητα
Ανιούσες οδοί για την αίσθηση της αφής-πίεσης-δόνησης (οπίσθιες δέσμες)
Πόνος
• Υποδοχείς του πόνου (αλγοϋποδοχείς)
-Δίαυλοι παροδικού δυναμικού υποδοχέα
-Υποδοχείς που διεγείρονται από οξέα
-Πουρινεργικοί υποδοχείς
-Υποδοχείς τυροσινικής κινάσης Α
-Υποδοχείς που μεσολαβούν τον πόνο λόγω φλεγμονής
• Ανιούσες οδοί του πόνου
• Τρίδυμο νεύρο
• Βραδύς και ταχύς πόνος
• Χρόνιος πόνος
• Υπεραλγησία & αλλοδυνία
• Επιφανειακός & εν τω βάθει πόνος
• Προβαλλόμενος πόνος
• Συστήματα τροποποίησης του πόνου
• Κατιόντα συστήματα τροποποίησης του πόνου
• Μηχανισμός ελεγχόμενης πύλης (gate control theory)
Κνησμός
Αίσθηση θερμού-ψυχρού
• Θερμοϋποδοχείς
• Νευρικές οδοί για τη θερμοκρασία
Σωματοτοπική οργάνωση αισθητικής οδού
Πρωτεύων σωματοαισθητικός φλοιός
• Οργάνωση πρωτεύοντος αισθητικού φλοιού
Συμπληρωματικός σωματοαισθητικός φλοιός
1.3. Όραση
Ιδιότητες των κυμάτων- Ορατό φως
Ανατομικά στοιχεία οφθαλμού
Διάθλαση του φωτός κατά τη πορεία του προς τον αμφιβληστροειδή
Μηχανισμός προσαρμογής στην κοντινή όραση
Διαθλαστικές ανωμαλίες
Υδατοειδές υγρό και υαλώδες σώμα
Αμφιβληστροειδής –ιστολογικά στοιχεία
Μετατροπή του φωτεινού ερεθίσματος σε νευρικό σήμα-φωτοϋποδοχείς
Έγχρωμη όραση (κωνία)
Προσαρμογή στο φως & στο σκοτάδι
Κεντρική και περιφερική όραση
Δίπολα κύτταρα
Αισθητικά πεδία διπόλων κυττάρων
Ηλεκτρική απάντηση των διπόλων & οριζοντίων κυττάρων
Περιγραφή του νευρωνικού κυκλώματος στη δημιουργία πεδίου κέντρου-περιφέρειας στα δίπολα κύτταρα
Ηλεκτρική απάντηση των αμάκρων και γαγγλιακών κυττάρων
Αισθητικά πεδία γαγγλιακών κυττάρων
Κύτταρα χρωματικής αντίθεσης
Διάκριση των γαγγλιακών κυττάρων με βάση τη μορφολογία και λειτουργία τους
Οπτική οδός
Οπτικά πεδία
Νεύρωση της κόρης του οφαλμού από το ΑΝΣ
Οπτικό αντανακλαστικό φωτός (άμεσο-έμμεσο)
Έξω γονατώδες σώμα
Οδοί από το έξω γωνατώδες σώμα προς τον πρωτοταγή οπτικό φλοιό
Πρωτοταγής οπτικός φλοιός
Δευτεροταγής οπτικός φλοιός
Αντίληψη βάθους
Κίνηση του οφθαλμού
1.4. Ακοή
Ηχητικά κύματα
Περιγραφή της λειτουργίας του έξω, μέσου και έσω ωτός, περιγραφή των δομών με την βοήθεια των οποίων η ενέργεια του ήχου μεταδίδεται στους υποδοχείς
Επεξήγηση της ανάλυσης συχνοτήτων στον κοχλία με βάση τις φυσικές του ιδιότητες
Επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο οι δονήσεις της βασικής μεμβράνης μετατρέπονται σε δυναμικά ενεργείας στο ακουστικό νεύρο
Διάγραμμα της ακουστικής οδού συμπεριλαμβανομένων και των κεντρικών δομών
Διάκριση της συχνότητας και της έντασης του ήχου, εντοπισμός της κατεύθυνσης του ήχου
1.5. Αιθουσαίο Σύστημα
Περιγραφή της δομής, του φυσιολογικού ερεθίσματος, της μεταγραφής του σήματος σε επίπεδο υποδοχέων και της λειτουργίας των ημικύκλιων σωλήνων
Περιγραφή της δομής, του φυσιολογικού ερεθίσματος, της μεταγραφής του σήματος σε επίπεδο υποδοχέων και της λειτουργίας του σφαιρικού και ελλειπτικού κυστιδίου
Περιγραφή των κεντρικών συνδέσεων του αιθουσαίου νεύρου και σχέση με τις τρεις κύριες λειτουργίες της αιθουσαίας συσκευής
• Αιθουσαίο νεύρο
• Αιθουσαίοι πυρήνες
• Συνδέσεις αιθουσαίων πυρήνων
1.6. Χημικές αισθήσεις (Όσφρηση και γεύση)
Περιγραφή υποδοχέων όσφρησης και των μηχανισμών μετατροπής του ερεθίσματος
Περιγραφή των οδών της όσφρησης
Περιγραφή υποδοχέων γεύσης και των μηχανισμών μετατροπής του ερεθίσματος
Περιγραφή των οδών της γεύσης
1.7. Ανακεφαλαίωση της Ενότητας 1 – Φυσιολογία βασισμένη σε ιατρικά περιστατικά

Ενότητα 2: Νευροφυσιολογία – Κίνηση

2.1. Οργάνωση του κινητικού συστήματος
Κινητικά συστήματα
Ιεραρχία κινητικού ελέγχου
2.2 Σχεδιασμός της κίνησης – Φλοιός
Διάγραμμα ροής πληροφοριών στις διάφορε περιοχές του εγκεφάλου που ενέχονται στον σχεδιασμός, την έναρξη και την εκτέλεση επιδέξιων εκούσιων κινήσεων
Κινητικός φλοιός
Φλοιονωτιαία & φλοιοπρομηκική οδός
2.3. Οργάνωση της κίνησης σε επίπεδο Νωτιαίου Μυελού (NM)
Οργάνωση ΝΜ-κινητική μονάδα
Σύστημα ανίχνευσης μήκους των μυών: Μυϊκή άτρακτος
• Συνενεργοποίηση α και γ κινητικών νευρώνων
• Κατιούσες οδοί προς α & γ κινητικούς νευρώνες
Έλεγχος του μυοτατικού αντανακλαστικού από κεντρικές οδούς
Αντίστροφο μυοτατικό αντανακλαστικό – Τενόντιο σωμάτιο (Golgi)
Αντανακλαστικό απόσυρσης – Αντανακλαστικό χιαστής έκτασης
Αντανακλαστικά στάσης (διατήρηση ισορροπίας)
Κινητικά προγράμματα (πρότυπα) ΝΜ
Κάκωση νωτιαίου μυελού
2.4.Οδοί του εγκεφαλικού στελέχους που συμμετέχουν στην εκούσια κίνηση και στη στάση του σώματος
Μέσα και πλάγια κινητικά συστήματα
Επιδράσεις στην κίνηση
2.5. Βασικά γάγγλια
Βασικό κύκλωμα βασικών γαγγλίων, άμεση και έμμεση οδός
Ο ρόλος της μέλαινας ουσίας , του υποθαλάμιου πυρήνα και των χολινεργικών νευρώνων στο κύκλωμα των βασικών γαγγλίων
Ο τόλος των βασικών γαγγλίων στη κίνηση
Νόσοι που συνδέονται με βλάβες στα βασικά γάγγλια
2.6. Παρεγκεφαλίδα
Ανατομικά – ιστολογικά στοιχεία
Λειτουργικός διαχωρισμός της παρεγκεφαλίδας.
Περιγραφή των προσαγωγών και απαγωγών οδών σε κάθε ένα από τα τμήματα αυτά και της σχέσης τους με τα πλάγια και μέσα συστήματα κινητικού ελέγχου
Οργάνωση του φλοιού της παρεγκεφαλίδας
Κύκλωμα του φλοιού της παρεγκεφαλίδας, λειτουργικός ρόλος κάθε τύπου των εμπλεκόμενων νευρώνων
Λειτουργίες της παρεγκεφαλίδας – Ο ρόλος της παρεγκεφαλίδας στην ρύθμιση των επιδέξιων κινήσεων
Nευρολογικές διαταραχές που προκύπτουν σε βλάβη των διαφόρων περιοχών της παραγκεφαλίδας
2.7.Θάλαμος
Λειτουργίες του θαλάμου
2.8. Ανακεφαλαίωση της Ενότητας 2 – Φυσιολογία βασισμένη σε ιατρικά περιστατικά

Ενότητα 3: Νευροφυσιολογία – Ανώτερες λειτουργίες του εγκεφάλου

3.1. Εγκεφαλικός φλοιός
Οργάνωση του εγκεφαλικού φλοιού
Συνειρμικές περιοχές του εγκεφάλου
• Μετωπιαίος λοβός: Συμπεριφορά-κινητοποίηση
• Βρεγματο-κροταφο-ινιακή περιοχή: λειτουργίες-περιοχές του εγκεφάλου που ενέχονται στην αναγνώριση του προσωπικού και εξωπροσωπικού χώρου
• Μεταιχμιακό σύστημα
– Λειτουργίες του μεταιχμιακού συστήματος
– Συναίσθημα
– Αμυγδαλή
3.2. Γλώσσα
Περιοχές του φλοιού που εμπλέκονται στην γλώσσα
Αφασίες
Κύριες διαφορές στη λειτουργία των δύο ημισφαιρίων στον άνθρωπο
Διατομή μεσολοβίου
3.3. Εντόπιση άλλων λειτουργιών
Αναγνώριση προσώπων
Περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με αριθμητικούς υπολογισμούς
Περιοχές που σχετίζονται με τον προσανατολισμό
3.4. Μάθηση και μνήμη
Ορισμός και σχέση μάθησης και μνήμης
Επίδραση του Περιβάλλοντος στη Μνήμη
Παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της μάθησης
Περιοχές του εγκεφάλου που φαίνεται να εμπλέκονται στη μνήμη και ο ρόλος που πιθανόν διαδραματίζει η κάθε μια στη μνήμη και στην αποθήκευση των πληροφοριών
Μορφές μνήμης
• Έκδηλη μνήμη (δηλωτική)
• Άδηλη μνήμη (διαδικαστική)
• Μη εξαρτημένη μάθηση: εθισμός και ευαισθητοποίηση
• Εξαρτημένη Μάθηση
Διαχωρισμός της μνήμης με κριτήριο τη διάρκεια:
• Αισθητική μνήμη – Βραχύχρονη μνήμη – Μακρόχρονη μνήμη
Νευρωνικοί Μηχανισμοί Μάθησης & Μνήμης στα Θηλαστικά
Πλαστικότητα των νευρωνικών κυκλωμάτων στον εγκέφαλο
Μακρόχρονη Ενδυνάμωση (Long Term Potentiation)
Μακρόχρονη Καταστολή (Long Term Depression)
3.5. Ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου, Ύπνος-Εγρήγορση, Κιρκαδικοί ρυθμοί
Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
Ύπνος – εγρήγορση – στάδια του ύπνου
Νευροβιολογία του ύπνου
Κιρκαδικοί ρυθμοί

Ενότητα 4: Φυσιολογία του Ενδοκρινικού συστήματος

4.1. Υποθάλαμος & Υπόφυση
Η λειτουργική μονάδα υποθάλαμου-υπόφυσης
Ρύθμιση της έκκρισης ορμονών από τον υποθάλαμο
Ορμόνες του Οπίσθιου Λοβού της Υπόφυσης
Ωκυτοκίνη (OXT): δράση και έλεγχος έκκρισης
Αντιδιουρητική ορμόνη (ADH): δράση, ρύθμιση της έκκρισης και διαταραχές
Έλεγχος της λειτουργίας του Πρόσθιου Λοβού της Υπόφυσης από τον Υποθάλαμο
Υποφυσιοτροπικές ορμόνες: Σύνθεση, μεταφορά και δράση
Αναδραστικός έλεγχος του Άξονα Υποθαλάμου – Υπόφυσης
Ορμόνες της Πρόσθιας Υπόφυσης: Στόχοι & Κύριες Λειτουργίες
Yποφυσιακή ανεπάρκεια
Προλακτίνη
4.2. Ορμονική ρύθμιση της Ανάπτυξης
Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη
Αυξητική Ορμόνη (GH)
• Μηχανισμός δράσης της GΗ
• Μεταβολικές Δράσεις της Αυξητικής Ορμόνης
• Δράσεις της Αυξητικής Ορμόνης στην Αύξηση
• Παράγοντες που επηρεάζουν την έκκριση GH
• Ανατροφοδοτικός έλεγχος της έκκρισης GH
• Έκκριση της GH κατά παλμούς
Ινσουλινομιμητικός Αυξητικός Παράγοντας Ι (IGF-I)
Επίδραση της Αυξητικής Ορμόνης & του IGF-I στους συζευκτικούς χόνδρους των οστών
Διαταραχές στην έκκριση GH & IGF-I
Επίδραση άλλων ορμονών στην ανάπτυξη
4.3. Επίφυση και Κιρκαδικοί ρυθμοί
Επίφυση και μελατονίνη
Κιρκαδικοί ρυθμοί
Υπερχιασματικός πυρήνας (SCN)
• Πληροφορίες για τον κύκλο φωτός-σκότους μέσω ειδικής οδού αμφιβληστροειδοϋποθαλαμικών ινών
• Ρυθμίζει τους κιρκαδικούς ρυθμούς μέσω του ΣΝΣ
SNC, Επίφυση και Κιρκαδικοί ρυθμοί
Μελατονίνη: ρύθμιση έκκρισης και δράσεις
4.4. Θυρεοειδής αδένας
Χαρακτηριστικά, δομή και ορμόνες του Θυρεοειδούς Αδένα
Ομοιόσταση του Ιωδίου
Σύνθεση & έκκριση θυρεοειδικών ορμονών
Κυκλοφορία των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα
Ρύθμιση της έκκρισης των Θυρεοειδικών Ορμονών
Επίδραση της Θυρεοτροπίνης (TSH) στο Θυρεοειδή
Μηχανισμός δράσης των θυρεοειδικών ορμονών
Σχετική βιολογική σημασία των Τ3 και Τ4
Επίδραση των Θυρεοειδικών ορμονών στο μεταβολικό ρυθμό, στη θερμογένεση, στη δράση των κατεχολαμινών και στην ανάπτυξη
Διαταραχές λειτουργίας του θυρεοειδούς
• Υπερθυρεοειδισμός
• Υποθυρεοειδισμός
4.5. Επινεφρίδια
Λειτουργική ανατομική των επινεφριδίων
Οι ορμόνες του μυελού των επινεφριδίων
• Σύνθεση, Αποθήκευση, Έκκριση & Μεταβολισμός των Ορμονών του Μυελού
• Δράση των Ορμονών του Μυελού
• Ρύθμιση της έκκρισης του μυελού των επινεφριδίων
• Επινεφρίνη
Οι ορμόνες του φλοιού των επινεφριδίων
Σύνθεση των στεροειδών ορμονών
• Κορτιζόλη
-Μεταφορά και μεταβολισμός της κορτιζόλης
-Δράσεις των γλυκοκορτικοειδών
-Ρύθμιση της έκκρισης κορτιζόλης
-Θεραπεία με συνθετικά γλυκοκορτικοειδή
• Αλδοστερόνη
-Δράσεις των αλατοκορτικοειδών
-Ρύθμιση της έκκρισης της Αλδοστερόνης
Διαταραχές στην Λειτουργία του Φλοιού των Επινεφριδίων
Ορμονική απόκριση στην Ένταση
• Απόκριση του μάχεσαι ή άγχεσαι (fight or flight response)
4.6. Οι παραθυρεοειδείς αδένες και η βιταμίνη D: Ορμονική ρύθμιση ασβεστίου και του φωσφόρου, Φυσιολογία του οστού
Ρύθμιση της ομοιόστασης και του ισοζυγίου ασβεστίου του σώματος
Το φωσφορικό ανιόν (PO43-)
Λειτουργίες των οστών
Σχηματισμός και απορρόφηση οστού
Παραθυρεοειδείς αδένες
Παραθορμόνη
• Ρύθμιση της έκκρισης της παραθορμόνης
• Δράσεις της παραθορμόνης
Βιταμίνη D
• Σύνθεση, μεταβολισμός και έλλειψη της βιταμίνης D
• Δράσεις της βιταμίνης D
Καλσιτονίνη
Διαταραχές της ομοιόστασης του ασβεστίου και των φωσφορικών
Μεταβολικές οστικές ασθένειες
4.7. Ενδοκρινικές λειτουργίες του παγκρέατος
Εξωκρινής και ενδοκρινής μοίρα του παγκρέατος
Κύτταρα και ορμόνες των νησιδίων του Langerhans
Ινσουλίνη
• Σύνθεση της ινσουλίνης
• Κυκλοφορία και ιστοί στόχοι της ινσουλίνης
• Ρύθμιση της έκκρισης ινσουλίνης
• Παράγοντες που επηρεάζουν την έκκριση της ινσουλίνης
• Επαγωγή της έκκριση ινσουλίνης από τη γλυκόζη
• Δράσεις της ινσουλίνης
Γλυκαγόνη
• Παράγοντες που ρυθμίζουν την έκκριση γλυκαγόνης
• Δράση της γλυκαγόνης ήπαρ
Υπογλυκαιμία και υπεργλυκαιμία
Σακχαρώδης διαβήτης
4.8. Ορμονική ρύθμιση του μεταβολισμού των υδατανθράκων και του ενεργειακού ισοζυγίου του σώματος
Ενδοκρινικός έλεγχος της απορροφητικής και μεταπορροφητικής φάσης
Επίδραση της διατροφικής κατάστασης στα επίπεδα ινσουλίνης & γλυκαγόνης
Ολοκληρωμένος έλεγχος της συγκέντρωσης γλυκόζης στο πλάσμα
4.9. Ανακεφαλαίωση της Ενότητας 4 – Φυσιολογία βασισμένη σε ιατρικά περιστατικά

Ενότητα 5: Φυσιολογία της Αναπαραγωγής

5.1. Διαφοροποίηση και ανάπτυξη του φύλου
Καθορισμός του φύλου
Διαφοροποίηση του φύλου
Κύρια όργανα αναπαραγωγής
Επικουρικά όργανα αναπαραγωγής
Δευτερογενή χαρακτηριστικά του φύλου
Ορμόνες που ελέγχουν την αναπαραγωγική λειτουργία
Αναπτυξιακά στάδια της αναπαραγωγικής λειτουργίας
5.2. Αναπαραγωγική φυσιολογία του άρρενος
Τα αναπαραγωγικά όργανα του άρρενος
Λειτουργική ανατομική των όρχεων
• Κύτταρα Sertoli
• Κύτταρα Leydig
• Σπερματογένεση
• Μεταφορά του σπέρματος
• Ορμονικός έλεγχος της λειτουργίας των όρχεων
5.3. Αναπαραγωγική φυσιολογία του θήλεος
Τα αναπαραγωγικά όργανα του θήλεος
Ωογένεση
Ανάπτυξη Θυλακίου
Σχηματισμός ωχρού σωματίου
Ορμόνες των ωοθηκών
Ορμονικός έλεγχος της λειτουργίας των ωοθηκών
• Θυλακική φάση
• Παλιρροιακό κύμα LΗ και ωορρηξία
• Ωχρινική φάση
Αλλαγές της μήτρας στον καταμήνιο κύκλο
• Παραγωγική φάση
• Εκκριτική φάση
• Εμμηνορρυσιακή φάση
Επιδράσεις των οιστρογόνων
Επιδράσεις της προγεστερόνης
5.4. Γονιμοποίηση- Κύηση – Γαλουχία
Μεταφορά του ωαρίου
Μεταφορά του σπέρματος και απόκτηση ικανότητας
Γονιμοποίηση
Πρώιμη ανάπτυξη και εμφύτευση
Δημιουργία και λειτουργία του πλακούντα
Ορμονικές αλλαγές κατά την κύηση
Τοκετός
Γαλουχία

Εργαστηριακές Ασκήσεις
Άσκηση 1: Αντανακλαστικά – Νευρολογική εξέταση
Σύντομη περιγραφή της νευρολογικής εξέτασης (Ιστορικό- Γενική εξέταση-Ανώτερες νοητικές λειτουργίες –λόγος- Βάδιση- Κινητικό σύστημα -Αισθητικό σύστημα- Συνέργεια-Παρεγκεφαλιδικό σύστημα-Παθολογικές κινήσεις-αντανακλαστικά-κώμα)
Εξέταση μυοτατικών αντανακλαστικών στο εργαστήριο

Άσκηση 2: Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) – Επιληψία
Τεχνική και μεθοδολογία της ηλεκτροεγκεφαλογραφικής καταγραφής
Ρυθμοί που καταγράφονται στο ΗΕΓ
Το ΗΕΓ στις διάφορες μορφές επιληψίας (Video)

Άσκηση 3: Αναπαραγωγή
Συζήτηση κλινικού περιστατικού

Προτεινόμενα συγγράμματα:

1. Ganong’s Ιατρική Φυσιολογία

Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 13256892

Έκδοση: 1η έκδ./2011

Συγγραφείς: Barett K.

ISBN: 9789604892501

Διαθέτης (Εκδότης): BROKEN HILL PUBLISHERS LTD

2. Ιατρική Φυσιολογία-Κυτταρική και Μοριακή Προσέγγιση, 2^η έκδοση

Συγγραφείς: Boron F. Walter, Boulpaep L. Emile

Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 77107185

Έκδοση: 2/2019

ISBN: 9789925563579

Διαθέτης (Εκδότης): BROKEN HILL PUBLISHERS LTD

 Άλλα συγγράμματα στα Ελληνικά

1. Vander’s Φυσιολογία του Ανθρώπου

Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 112699188

Έκδοση: 16η αμερικανική-3η ελληνική/2022

Συγγραφείς: Eric P. Widmaier, Hershel Raff, Kevin T. Strang

ISBN: 9786185173807

Διαθέτης (Εκδότης): UTOPIA ΕΚΔΟΣΕΙΣ Μ. ΕΠΕ..

2. Εγχειρίδιο ιατρικής φυσιολογίας

Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 68400874

Έκδοση: 13η/2017

Συγγραφείς: Guyton Arthur C., Hall John E.

ISBN: 9789605832148

Διαθέτης (Εκδότης): ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ

Συγγράμματα και Ιστότοποι στα Αγγλικά

– Fundamental Neuroscience, 3^rd Edition

Συγγραφείς: Squire L.

Εκδόσεις:  Elsevier

-The brain from top to bottom / McGill University

http://thebrain.mcgill.ca/index.php