Η παρουσία στις διαλέξεις δεν είναι υποχρεωτική. Η παρουσία στις πρακτικές και κλινικές δεξιότητες είναι υποχρεωτική.
Χρησιμοποιούνται Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την προετοιμασία του υλικού των διαλέξεων και την διαδικτυακή πληροφόρηση και παροχή μαθησιακών βοηθημάτων στους φοιτητές. Συγκεκριμένα: • Χρησιμοποιείται κοινό λογισμικό (π.χ. powerpoint) για την προετοιμασία του υλικού των διαλέξεων και την προβολή διαφανειών και βίντεο. • Ο οδηγός μελέτης (αναλυτική ύλη & επιπλέον βιβλιογραφία), και το διδακτικό υλικό είναι ηλεκτρονικά διαθέσιμα στους φοιτητές μέσω του e-class. • Κοινό λογισμικό (π.χ. excel, SPSS) χρησιμοποιείται για την στατιστική επεξεργασία της αξιολόγησης των φοιτητών. Ανακοινώσεις, πληροφορίες κλπ διατίθενται διαδικτυακά μέσω e-class. Η επικοινωνία μεταξύ φοιτητών και διδασκόντων γίνεται και μέσω e-mail.
Μέθοδος Αξιολόγησης:
Η γλώσσα αξιολόγησης των φοιτητών είναι η ελληνική και η αγγλική. Αξιολόγηση των φοιτητών: γραπτές εξετάσεις με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, ερωτήσεις σύντομης απάντησης, επίλυση προβλημάτων, εργασίες φοιτητών ή/και συνδυασμός αυτών.
Αντικειμενικοί Στόχοι/Επιδιωκόμενα Αποτελέσματα:
Το μάθημα της Κλινικής Φαρμακολογίας αποτελεί εφαρμοσμένη γνώση της βασικής επιστήμης της Φαρμακολογίας στην κλινική πράξη. Σε προέκταση του μαθήματος Φαρμακολογίας, το οποίο έχει κεντρικό άξονα την παρουσίαση των φαρμάκων (μοριακή δομή και ιδιότητες), τον μηχανισμό δράσης τους (μοριακοί στόχοι, υποδοχείς), φαρμακογενωμική και πιθανές ενδείξεις / αντενδείξεις / ανεπιθύμητες ενέργειες των διαφόρων κατηγοριών των φαρμάκων, το μάθημα της Κλινικής Φαρμακολογίας έχει ως κεντρικό άξονα το νόσημα, τη θεραπευτική αντιμετώπιση και τις προκλήσεις της χορήγησης φαρμάκων σε ασθενείς (δοσολογίες, θεραπευτικό σχήμα, επίπεδα φαρμάκων, αλληλεπιδράσεις φαρμάκων) ή σε εξειδικευμένες κατηγορίες ασθενών (νεφροπαθείς, ηπατοπαθείς, ηλικιωμένους, παιδιατρικούς ασθενείς). Οι ειδικοί στόχοι του μαθήματος εξειδικεύονται στα παρακάτω επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:
έχει κατάλληλο υπόβαθρο να αποφασίζει για την φαρμακοθεραπεία με κεντρικό άξονα το νόσημα και να συνταγογραφεί φάρμακα ορθολογικά διακρίνοντας την αξία της εξατομικευμένης φαρμακοθεραπείας έχει γνώση των κλινικά σημαντικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ φαρμάκων σε ασθενείς με πολλαπλές νόσους να διεκπεραιώνει βασικές αναλύσεις που σχετίζονται με τα φάρμακα και να αναλύει, να επεξεργάζεται και να αξιολογεί τα αποτελέσματα κλινικο-εργαστηριακών εξετάσεων που αφορούν στη κατανάλωση φαρμάκων/ουσιών χρησιμοποιώντας τον βασικό εξοπλισμό του Εργαστηρίου Κλινικής Φαρμακολογίας
Γενικές Ικανότητες
Η έναρξη συνταγογράφησης και χορήγησης φαρμάκων σε ασθενείς κατά την άσκηση του επαγγέλματος του ιατρού αδειοδοτείται με την λήψη του πτυχίου του, ο/η φοιτητής/τρια θα πρέπει να είναι επιστημονικά καταρτισμένοι για την ανάληψη αυτής της ευθύνης (κάτι που δεν εμπίπτει στο αντικείμενο της βασικής φαρμακολογίας). Το μάθημα αποσκοπεί στην εκπαίδευση του/της φοιτητή/τριας για την αναζήτηση, ανάλυση και κατόπιν σύνθεση όλων των κλινικο-εργαστηριακών φαρμακολογικών παραμέτρων που πρέπει να ληφθούν υπόψη ώστε να μπορέσει να προσαρμόσει τα δεδομένα αυτά σε κάθε ασθενή ξεχωριστά (εξατομικευμένη φαρμακοθεραπεία) και να αποκτήσει την επάρκεια της όσο το δυνατόν βέλτιστης συντογογράφησης αλλά και αποφυγής συχνών και εν δυνάμει επικίνδυνων λαθών. Επίσης, θα μπορεί να κατανοεί την διαχείριση της φαρμακοθεραπείας σε ειδικές ομάδες πληθυσμού/ασθενών, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, και τις αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και να αξιολογεί πρωτόκολλα κλινικών μελετών και συνεπώς μελετών βιοϊσοδυναμίας γενόσημων φαρμάκων.
URL Μαθήματος :
http://eclass.uth.gr/eclass/courses/……….
Περιγραφή Μαθήματος:
Α. Ενδεικτικά θέματα συζήτησης, ανάπτυξης και μελέτης: Διαχείριση φαρμακοθεραπείας σε ειδικές ομάδες πληθυσμού/ασθενών. φαρμακοθεραπεία στην τρίτη ηλικία φαρμακοθεραπεία σε ασθενείς με σήψη, ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια προκλήσεις στη θεραπευτική σύνθετων περιστατικών Φαρμακοθεραπεία ειδικών νόσων (ενδεικτικά) φαρμακοθεραπεία της φυματίωσης φαρμακοθεραπεία των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων φαρμακοθεραπεία του εκζέματος και της ψωρίασης Διαταραχές που οφείλονται σε φάρμακα (ενδεικτικά) ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων στο ήπαρ διαταραχές των πνευμόνων οφειλόμενες σε φάρμακα νεφρικές επιπλοκές από φάρμακα αλλεργικές αντιδράσεις από φάρμακα και περαιτέρω αντιμετώπισή τους Κλινικά Σημαντικές Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων φαρμακοκινητικές/φαρμακοδυναμικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ σημαντικών κατηγοριών φαρμάκων & αυξημένης συχνότητας εμφάνισης στην κλινική καθημέρα πράξη αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με τροφές και φυτικά προϊόντα βάσεις δεδομένων αλληλεπιδράσεων (μεταξύ φαρμάκων, μεταξύ διατροφής & φαρμάκων, μεταξύ φαρμάκων & φυτικών προϊόντων) Σχεδιασμός κλινικών μελετών και βασικές αρχές ορθής κλινικής πρακτικής (Good Clinical Practice, GCL) περιορισμός κινδύνων, δικαιώματα/ασφάλεια/καλή ψυχοσωματική κατάσταση συμμετεχόντων, επαρκής πληροφόρηση επί του φαρμάκου, στιβαρότητα επιστημονικού πρωτοκόλλου σχεδιασμός της μελέτης & καθορισμός των στόχων της επιστημονικό ερώτημα/υπόθεση (λάθος τύπου Ι & ΙΙ) συμμετέχοντες (κριτήρια στρατολόγησης & ένταξης, διατήρηση & παρακολούθηση των συμμετεχόντων, ηθικές αρχές στην έρευνα με ανθρώπους-εθνική επιτροπή δεοντολογίας) τυχαιοποίηση συμμετεχόντων μελέτης/τυφλή μελέτη αποτελέσματα κλινικής δοκιμής (επιλογή & βελτιστοποίηση πρωτογενών αποτελεσμάτων) ασφάλεια & παρακολούθηση κλινικής δοκιμής (ορισμός ανεπιθύμητων ενεργειών & αποσαφήνιση του ρόλου & των ευθυνών των επιτροπών παρακολούθησης δεδομένων και ασφάλειας) συλλογή, διαχείριση & διαμοιρασμός δεδομένων/επάρκεια ελέγχου δεδομένων αξιοπιστία εγκαταστάσεων και εργαστηριακού-τεχνολογικού εξοπλισμού στατιστική ανάλυση & αναφορά αποτελεσμάτων εθνικές & διεθνείς ρυθμιστικές διατάξεις κλινικών δοκιμών Φαρμακοεπιδημιολογία αναφορά των επιδράσεων/αλληλεπιδράσεων φαρμάκων σε πληθυσμούς – συνταγογράφηση & κατανάλωση φαρμάκων, συστήματα αναφοράς των κινδύνων από την χρήση φαρμάκων σχεδιασμός φαρμακοεπιδημιολογικών μελετών (μελέτες παρατήρησης, παρεμβατικές μελέτες) χρήση βιοστατιστικών μεθόδων στη Φαρμακοεπιδημιολογία Προσδιορισμός συγκεντρώσεων φαρμάκων σε βιολογικά δείγματα ασθενών (Therapeutic Drug Monitoring-TDM) και βασικές αρχές ορθής εργαστηριακής πρακτικής (Good Laboratory Practice, GLP). προϋποθέσεις και στόχοι της παρακολούθησης συγκεντρώσεων φαρμάκων σε βιολογικά δείγματα ασθενών. αναλυτικές μέθοδοι ποσοτικού προσδιορισμού φαρμάκων σε βιολογικά υγρά. βασικές αρχές κανόνων και απαιτήσεων για την ορθή εργαστηριακή πρακτική προγράμματα ποιοτικού ελέγχου πιστοποίηση αναλυτικών οργάνων και εξετάσεων διατήρηση αρχείου δειγμάτων, δεδομένων και αποτελεσμάτων στο κλινικό εργαστήριο Θέματα συνταγογράφησης & βελτίωσης της συμμόρφωσης του ασθενούς στη θεραπεία πρακτικές ορθολογικής συνταγογράφησης για την αποφυγή ανεπιθύμητων φαρμακευτικών συμβαμάτων (συνταγογράφηση στα παιδιά/ηλικιωμένους) καταγραφή και εποπτεία των συνταγών πρότυπα & ταξινόμηση φαρμάκων (εθνικά συνταγολόγια, φαρμακοποιίες, μονογραφίες, κατηγορίες ελεγχόμενων ουσιών) φαρμακοτεχνικές μορφές φάρμακα και οδήγηση και χειρισμός μηχανημάτων σκιαγραφικές ουσίες συμμόρφωση στη θεραπεία και συνήθεις πρακτικές ασθενών – πολυφαρμακία Αρχές Κλινικής Τοξικολογίας λήψη ιστορικού για την ορθολογική διάγνωση, ταυτοποίηση & αντιμετώπιση δηλητηριάσεων τοξικολογική ανάλυση βιολογικών δειγμάτων – προδοκιμασίες ανίχνευσης ουσιών αξιολόγηση αποτελεσμάτων τοξικολογικών εξετάσεων για τη διερεύνηση περιστατικών δηλητηρίασης ή δικαστικών υποθέσεων Φαρμακολογική αντιμετώπιση ασθενειών σε συνδυασμό με εναλλακτικές θεραπείες βελονισμός (χρήση στο ιατρείο πόνου, στην αντιμετώπιση ασθενειών, στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, του καπνίσματος & του αλκοολισμού) συμπληρωματικές θεραπείες – αιθέρια έλαια & φυσικά προϊόντα Β. Πρακτικές και κλινικές δεξιότητες Η απόκτηση γενικών γνώσεων συνοδεύεται από ειδικές πρακτικές δεξιότητες με στόχο την εκμάθηση τεχνικών στο κλινικό εργαστήριο, την καταγραφή και ανάλυση και εξαγωγή συμπερασμάτων από δεδομένα, καθώς και την αντίληψη εργαστηριακών λαθών και αναγνώριση των πηγών τους όπως και τον χειρισμό βασικού εξοπλισμού του εργαστηρίου Κλινικής Φαρμακολογίας.
Συνιστώμενη βιβλιογραφία:
-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία : Κλινική Φαρμακολογία, Bennett Peter N. & Brown Morris J. & Mir Fraz A. & Sharma Pankaj. Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης: Κυριάκος Κυπραίος, Γεώργιος Παναγιωτακόπουλος, Νικόλαος Τσοπάνογλου. Εκδοτικός οίκος: Broken Hill Publishers Ltd, 2020 Κωδικός-ISBN: 9789925575138.
Κλινική Φαρμακολογία και Θεραπευτική, Lecture Notes (8η έκδοση). Gerard A. McKay, John L. Reid, Matthew. Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης: Ευαγγελία Παπαδημητρίου. Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε. SBN 978-960-394-980-0.
Κλινική φαρμακολογία και φαρμακοθεραπεία. D. G. Graham – Smith, J.K. Aronson. Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης: Μάριος Μαρσέλος. Εκδόσεις Τυποθήτω, 2001. Κωδικός ISBN-13: 9789608041660
Βιβλιογραφία: Διεθνής βιβλιογραφία σε επίκαιρα θέματα που σχετίζονται με το περιεχόμενο του μαθήματος.
Greek 
English